ጐይታና፡ ነዒንቲ ናይቲ ብዕውሩ ዝተወልደ ሰብ ካብ ዚፍውስ ንደሓር ኣብ ኢየሩሳሌም ሓያል ተቓውሞ ይገጥሞ ነበረ። ብድሕሪኡ ድማ “ኣነ ሕያዋይ ጓሳ እየ። እቲ ደገ-ኣባጊዕ ኣነ እየ፡ ኣነን ኣቦን ሓደ ኢና” ዚብል ከቢድ ትምህርቲ ይምህር ስለ ዝነበረ እቶም ተጻረርቱ ፈጺሞም ዓቕሎም ኬጽብቡ ምስ ረኣየ፡ ነቲ ኣብ ልቦም ተደጕሉ ዜቕለልዎም ዝነበሩ ምእንቲ ኺገልጾ ሓደ ኣገዳስን በዳህን ሕቶ ሓተቶም። ነዚ ሕቶ እዚ ኺሓትቶም ከሎ፡ ብእኡ ፈጽፊጾም ንኺቐትልዎ ድሮ ኣብ ኣእዳዎም ኣእማን ጨቢጦም ነበሩ። ስለዚ ብቝጥዓ ደሞም ፈሊሑ፡ ምፍሳስ ንጹህ ደሙ ጸሚኦም ከለው፡ “ካብ ኣቦይ ብዙሕ ሰናይ ግብርታት ኣርኤኹኹም። ስለ ኣየናዩ ግብሪ ኢኹም ብዳርባ እምኒ ኽትቀትሉኒ እትደልዩኒ ዘለኹም፧” ኢሉ በዳሂ ሕቶ ሓተቶም። እዚ ዝርርብ እዚ ናብ ምርምር ስለ ዜእትዎም፡ ብመጠኑ ቝጥዓኦም ኪበርድ ዚሕግዝ ነበረ። ንሳቶም ከኣ፡ “ስለቲ ምጽራፍካን ሰብ ክነስኻ ነፍስኻ ኣምላኽ ስለ ምግባርካን እምበር፡ ስለቲ ጽቡቕ ግብርታትካ ኣይኰነናን ብእምኒ እንቐትለካ፧” ኢሎም ካብ ዘረባኡ ንላዕሊ ግብሩ ይረትዖም ከም ዝነበረ ተኣመኑ (ዮሃ 10፡31-33)።

ጐይታ ዋላ ብዛዕባ እቲ ዝተዛረቦ ዘረባ ብቝዕ መልሲ እንተ ሃበ እኳ፡ ብዝያዳ ግና ኣብታ ኣሉ ዘይትበሃል ረታዒት ግብሩ ጸቒጡ ኺዛረብ ደኣ መረጸ። ጐይታ ብዘረባኡ ጥራይ ኪእመን ይደልይ ኣይነበረን። ስለዚ ድማ “ግብሪ ኣቦይ እንተ ዘይገበርኩ ኣይትእመኑኒ፡” ኢሉ ብንጹር ነገሮም። ንግብሩ ግና ናይ ግድን ኪኣምንዎ ትጽቢት ነበሮ። ስለዚ ኸኣ “ንኣይ እኳ እንተ ዘይኣመንኩምኒ (ንዘረባይ ንትምህርተይ እኳ እንተ ዘይኣመንኩምዎ)፡ ነቲ ግብረይ እመንዎ።” ኢሉ በድሆም። ንሳቶም’ውን ነቲ ሰናይ ግብሩስ ኣሉ ኺብልዎ ከም ዘይክእሉ፡ ጽቡቕ ግብሪ ከም ዝዀነ ተኣሚኖም እዮም። እዚ መሳጢ ዝርርብ እዚ፡ “ግብሪ ካብ ቃላት ንላዕሊ ረታዒ ዚዀነሉ ምኽንያት እንታይ እዩ፧” ኢልካ ኽትሓትት ዚድርኽ እዩ። እዚ ሕቶ እዚ ናይ ግብሪ ናይ ሓይሉ ምስጢር ኣበይ ምዃኑ ዜብርሃልና እዩ። ጐይታና ነዚ ምስጢር’ዚ፡” ግብሪ ኣቦይ እንተ ገበርኩ ግና፡ ኣቦ ኣባይ ምህላው፡ ኣነ’ውን ኣብ ኣቦ ምህላወይ ኽትፈልጡ (የኽእለኩም እዩ)” ብዚብል ቃሉ ገለጾ። ግብሪ ኣምላኽ ናይ ምግባር ሓይልን ምስጢርን ኣብዛ ቓል’ዚኣ ተንጠልጢላ ትርከብ። ግብሪ፡ እግዚኣብሄርን ፈተውትኻን ጸላእትኻን ናይ ብሓቂ ኣማኒ ምዃንካ፡ ናይ ኣምላኽ ሰብ ምዃንካ ዜረጋግጹላ ፍትንቲ፡ ኣሉ ዘይትበሃል መረጋገጺት እያ። ዋላ ባዕልኻውን ናይ ኣምላኽ ሰብ ምዃንካ ኸተረጋግጽ እትኽእል ብእኣ ጥራሕ ኢኻ። ነዚ ሓቂ እዚ ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ብንጹር ብተደጋጋምን ተገሊጹ ኢና እንረኽቦ።

ኣቦና ኣብርሃም ንእግዚኣብሄር ኣዝዩ ኸም ዚኣምኖ በቲ ዓደቦኡ ሓዲጉ ምውጻኡ ድሮ ኣረጋጊጹ’ኳ እንተ ነበረ፡ እግዚኣብሄር ድማ ከም ፈላጥ-ኵሉን ልብን ኵላሊትን ዚምርምርን ኣምላኽ መጠን ኣብርሃም ናይ ልቡ ኸም ዚኣምኖ ጽቡቕ ገይሩ ይፈልጥ እንተ ነበረ፡ እዛ እምነት እዚኣ ዝለዓለ ደረጃ ብዘለዎ ግብሪ ኼረጋግጽ ደለየ። ስለዚ ድማ ነቲ እንኮን በጽሕን ውላዱ ኺስውኣሉ ኣዘዞ። ኣቦና ኣብርሃም ድማ ዓይኑ ኸይሓስየ፡ ነግፈረግ ከይበለ፡ ናብታ ዝተኣዘዛ ቦታ ከይዱ ንወዱ ኣጋዲሙ ኺስውኦ ካራ ኣልዒቡ ኢዱ ምስ ዘርግሐ፡ እግዚኣብሄር ብመልኣኹ ገይሩ ዓገቶ እሞ፡ “ኣብርሃም ኣብርሃም፡ ነዚ ሓደ ውሉድካ እኳኻብ ዘይከላእካንስ (ንኣይ) ከም እትፈርህ ሕጂ ፈሊጠ ኣለኹ እሞ፡ ኢድካ ኣብዚ ወዲ ኣይትዘርግሕ፡ ገለ’ውን ኣይትግበሮ።” ኢሉ ዜስተንክር ምስክርነት ሃበ (ዘፍ 22፡11,12)። እቲ “ፈላጥ-ኵሉ” ኣምላኽሲ ከመይ ገይሩ” ሕጂ ፈሊጠ ኣለኹ” ኪብል ይኽእል፧ እዚ ኣበሃህላ እዚ ንኣምላኽነቱ ኣብ ምልክት ሕቶ ዜእትዎዶ ኣይኰነን፧ ኣይፋሉን!! ብዛዕባ እቲ ኣብ ኣእምሮ ዚኽዘን ተራ ሓበሬታ ወይ ፍልጠት ዘይኰነስ፡ ነቲ እምነትን ፍርሃትን ናይ ኣብርሃም ልዑል እፍልጦ (recognition) ከም ዝሃቦ’ዩ ዜርጋግጸልና ዘሎ። እምበኣር እግዚኣብሄር ንእምነትና ዚኣምናን ዚእመናን ብኸምዚ ዝበለ ግብሪ ኽትግለጽ ከላ ምዃኑ ነስተውዕል። እግዚኣብሄር ብናይ ጥበራ ኸንፈር ከቶ ኣይድለልን እዩ።

ግብሪ ብኸመይ ንጸላእትኻ ዝዀኑ ሰባት ከይተረፈ ኸም እትረትዕ ከኣ ካብ ይስሃቕ ክንመሃሮ ንኽእል ኢና። ፍልስጤማውያን ብደረጃ መንግስቲ ኺቃወምዎ፡ ንዝዀዓቶ ዔላ ኪደፍኑሉ፡ ካብ ዘዝሰፈሮ ቦታ ድማ ኪሰጕጉዎ ኸለው፡ ይስሃቅ ብትዕግስቲ ኣምላኽ ተዓገሶም። ስቕ ኢሉ ኪድፍኣሎም እናረኣዩ፡ ኣብ ክንዲ ዚንዕቅዎ ኺፈርህዎ ተራእዩ፡ እቲ ንጉስን ሓለቓ ሰራዊቱን ብወተሃደራቶም ተዓጂቦም መጺኦም፡ እቲ ንጉስ ንይስሃቅ፡ “እግዚኣብሄር ምሳኻ ከም ዘሎ፡ እርጊጽና ርኢና ኢና ሞ፡ ከምቲ ንሕና ዘይተንኬናካ፡ . . . ንስኻ ድማ ንኣና ኽፉእ ከይትገብረና፡ ንሓድሕድና ንመሓሓል ኪዳን ንእተው” ኢሉ ተማሕጸኖ (ዘፍ 26፡28,29)። እታ፡ “ግብሪ፡ ኣምላኽ ኣባኻ ምህላው ንስኻ’ውን ኣብ ኣምላኽ ምህላውካ የረጋግጽ” ዚብል ጐይታ ዝገለጽልና ምስጢር ኣብ ይስሃቅ ከም እተፈጸመት ነስተውዕል፡ እዚ ኣረማዊ ንጉስ “እግዚኣብሄር ምሳኻ ኸም ዘሎ ኣረጋጊጸ ርእየ እየ” ኺብል ዝኸኣለ በቲ ግብሪ ይስሃቅ እምበር፡ ንእግዚኣብሄር ብዓይኑ ስለ ዝረኣዮ ኣይኰነን። ምኽንያቱ እግዚኣብሄር ብዓይኒ ሰብ ስለ ዘይረኣይ፡ ይትረፍ እዚ ሓጥእ ኣረማዊ፡ እቲ ጻድቕ ኣማኒ ዝዀነ ይስሃቕ እኳ ኣይረኣዩን። ጐይታናን ሃዋርያ ጴጥሮስን ሓደ ዝሓሳቡ፡ ዓሚቝ ምስጢር ዘለዎ መልእኽቲ፡ “ከምኡ ኸኣ ነቲ ጽቡቕ ግብርኹም ርእዮም፡ ኣብ ሰማያት ንዘሎ ኣቦኹም ምእንቲ ኼመስግንዎ ብርሃንኩም (ግብርኹም) ኣብ ቅድሚ ሰብ ይብራህ። . . .  እቶም ከም ገበርቲ እከይ ገይሮም ዚሃምዩኹም ዘለው (ጸላእትኹም)፡ ነቲ ሰማያት ንዘሎ ኣቦኹም ምእንቲ ኼመስግንዎ ብርሃንኩም (ግብርኹም) ኣብ ቅድሚ ሰብ ይብራህ። . . .  እቶም ከም ገበርቲ እከይ ገይሮም ዚሓምዩኹም ዘለው (ጸላእትኹም)፡ ነቲ ሰናይ ግብርኹም ርእዮም በታ መዓልቲ (ፍርዲ) ንኣምላኽ ምእንቲ ኼመስግንዎ፡ ኣብ ማእከል ኣህዛብ ኣካይዳኹም ኣጸብቑ።” ብምባል ገሊጾልና ኣለው (ማቴ 5፡16 1ጴጥ 2፡12)። እዚ ኣበሃህላ እዚ፡ “እቲ ሰናይ ዚገብር ዘሎ እቲ ሰብ ክነሱ፡ ንምንታይ እዩ ኣምላኽ ዚምስገን፧” ዚብል ሕቶ ዜልዕል እዩ። እቲ ምኽንያት ድማ፡ ከምቲ ጐይታ ዝበሎ፡ እቲ ግብርኻ፡ ዋላ ነቲ ዘይኣምን ሰብ ከይተረፈ፡ ኣምላኽ ኣባኻ ከም ዘሎ፡ ንስኻውን ኣብ ኣምላኽ ከም ዘሎኻ ስለ ዜመልክት እዩ። ምኽንያቱ እቲ ኣምላኽ ኣብኡ ዘየለ ሰብ፡ ግብርታት ኣምላኽ ፈጺሙ ኺገብር ኣይክእልን እዩ። እቲ ፍጹም ሰብን ዝዓበየ ኣረኣያናን ዝዀነ ክርስቶስ፡ “እቲ ኣባይ ዘሎ ኣቦ ባዕሉ እዩ ግብርታቱ (ኣባይ ኰይኑ) ዚገብር ዘሎ እምበር፡ እዚ ንኣኻትኩም ዝነግረኩም ዘለኹ ዘረባስ ካብ ርእሰይ ኣይኰንኩን ዝዛረቦ ዘለኹ፡ ኣነ ኣብ ኣቦ ምህላወይ ኣቦይ’ውን ኣባይ ምህላው እመኑኒ፡ እንተ ዘይኰነስ፡ ስለቲ ግብርታት እኳ እመኑኒ። ብምባል ነዚ ሓቂ እዚ ከም ዘርጋገጸልና ኣይንረስዕ (ዮሃ 14፡10,11)። እቲ ክርስቶስ ኣብኡ ዘየለ ሰብ፡ ሰናይ ግብሪ ምግባር ንእኡ ሰናይ ትምኒት ኰይኑ እዩ ዚተርፍ እምበር ኪፍጽሞ ኣይክእልን እዩ። እቲ ሃዋርያ ጳውሎስ “ፍቓድሲ ኣሎኒ፡ ምግባር እቲ ሰናይ ግና ስኢነዮ ኣለኹ እሞ፡ ነቲ ዘይደልዮ እከይ እገብሮ ኣለኹ እምበር፡ ነቲ ዝደልዮ ሰናይ ኣይኰንኩን ዝገብር ዘለኹ። ስለዚ ኣባይ፡ ማለት ኣብ ስጋይ፡ ሰናይ ከም ዘየልቦ እፈልጥ ኣለኹ። . . . ይዋእ ኣነ ምግዱር ሰብ፡ ካብዚ ናይ ሞት ስጋስ መን ኰን ኬድሕነኒ እዩ።” ዝበሎ ቓል፡ ኣምላኽ ዘይብሉ ሰብ ሰናይ ኪገብር ከም ዘይክእልን፡ ሰናይ ክንገብር ከሎና ኣምላኽ ዚምስገነሉ ምኽንያትን ኣብሪሁልና ኣሎ (ሮሜ 6፡18,19,22-24)። ሰናይ ክትገብር ከሎኻ ሰባት ንኣኻ ገዲፎም ንኣምላኽ ዜመስግኑሉ ምኽንያት፡ ሰብ ብዓቕሚ ስጋኡ ሰናይ ኪገብር ከም ዘይክእል፡ ካብ ገዛእ ተመኵሮኦምን ካብ ማሕበራዊ ትዕዝብታቶምን ስለ ዚፈልጡ እዮም። ሰብ ምእንቲ ኺርእየልካ ኢልካ ዚግበር ምስሉይ ግብሪ፡ ካብ ኣምላኽ ዘይምዃኑ ዝዀነ ሰብ ኬስተውዕሎ ዚኽእል እዩ። ልዕሊ ኣርትፊሻል ዕንበባ ጽገረዳን ሓቀኛ ዕንበባ ጽጌረዳን ከም ምፍላይ ኣዝዩ ቐሊል እዩ። ምስሉይ ግብረ-ሰናይ እቲ ገባሪኡ’ዩ ዚምስገነሉ ሓቀኛ ግብረ ሰናይ ግና እግዚኣብሄር’ዩ ዚምስገነሉ። ንሕና ብዝገበርናዮ ሰናይ ግብሪ፡ ኣምላኽ እንተ ተመስገነ ዘይግብኦ ኣይወሰደን። ምኽንያቱ ነቲ ኣባና ዚረኣይ ሰናይ ተግባር እቲ ኣባና ዘሎ ኣምላኽ እምበኣር ባዕላትና ከም ዘይንገብሮ፡ እቲ ሃዋርያዊ ቓል፡ “ነቲ ኣምላኽ ብፍቕሩ ዝመደቦ (ተግባር) ምእንቲ ኽትደልዮን ክትገብሩን፡ ኣምላኽ ባዕሉ እዩ ኣባኻትኩም ዚዓይዪ። . . . ብክርስቶስ ኢየሱስ ኣብ ቅድሚኡ ባህ ዜብሎ ኣባኻትኩም እናገበረ ብሰናይ ግብሪ ዘበለ ዅሉ ፍቓድ ኽትገብሩ የብቅዕኩም።” ብምባል ገሊጹልና ኣሎ (ፊሊ 2፡13 እብ 13፡21)።

እምበኣር ንሕና’ውን ብምስሊ ክርስቶስ ከም ዝተፈጠርና ሰባት መጠን፡ “ነቲ ግብረይ እመንዎ” ኬብለና ዚኽእል ህይወት ክንነብር ይግባና። ክርስቶስ ጐይታና “ኣብ ቅድሚ ኣምላኽን ኣብ ቅድሚ ሰብን ብቓልን ብግብርን ከኣሊ” እዩ ዝነበረ (ሉቃ 24፡19)። ንሕና’ውን ከምኡ ዄንና ኽንነብር ከም ዚግባና ኪነግረናን ኣርኣያ ኪዀነናን እዩ ስጋ ለቢሱ ኣብ ማእከልና ዝተመላለሰ። ነዛ ንሱ “ነቲ ግብረይ እመንዎ” ዝበላ ቓል፡ ብቓልናን ብግብርናን ክንብላ ትብዓትን ብቕዓትን እንተ ዘይብልና፡ ኣብ ምጽኣቱ “ኣቱም ገበርቲ ዓመጻ” ኢሉ ንሰይጣን ብዚግባእ ጽዩፍ ማዕርግ ኪጽውዓና እዩ። እምበኣር ንኣጋንንትን ንሰዓብቶምን ብዜርዕድ ንክርስቶስ ምስ መላእኽቱን ሰዓብቱን ብዜሐጕስ ሰናይ ግብሪ ንመላለስ። ‘ኣቱም ናይ ኣቦይ ብሩኻት” እምበር ‘ኣቱም ገበርቲ ዓመጻ” ከም ዘይንበሃል ነረጋጋጽ። መራሒ ቤተ ክርስቲያን ሳርዴስ፡ “ህያው ተባሂልካ ትስመይ ኣለኻ፡ ግናኸ ምውት ኢኻ፡ ንግብርኻ ኣብ ቅድሚ ኣምላኸይ ምሉእ ኰይኑ ኣይረኸብክዎን እሞ ንቑሕ ኩን” ከይበሃለልና ንጠንቀቕ (ራእ 3፡1,2)። “ነቲ ዚስዕርን ክሳዕ መወዳእታውን ግብረይ ዚሕሉንሲ፡ . . . ኰዀብ ጽባሕ ክህቦ እየ” ኢሉ ቓል ተስፋ ሂቡና’ዩ’ሞ፡ ግብሩ ኽሳዕ ዕለተ ሞትና ብምሕላው ሰዓርቲ ብምዃን ህይወትና ንዛዝም። ኣምላኽን ሰብን ብዚኣምኑሉ ግብሪ ዚመላለስ ሰብ፡ ካብቲ ዘይሓልፉን ዘይረክስን ዘይጽምሉን ሰማያዊ ክብሪ ናይ ክርስቶስ ተኻፋሊ ኪኸውን ስለ ዝዀነ፡ ነዚ ብሉጽ ምርጫ ንምረጽ።

ጸጋ ጐይታና ኢየሱስ ክርስቶስን ፍቕሪ ኣምላኽን ሕብረት መንፈስ ቅዱስን ምስ ኩላትና ይኹን። 

ኤርትራዊት ቤተ ክርስቲያን ተዋህዶ: መንበረ ጵጵስና ሰሜን ኣሜርካ