ዕላማን መደብን ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ንዕቤት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ
መእተዊ ፡- ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ንዕቤት ኦርቶዶክሳዊት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ዝነበሮም መደባትን ራእይን ብዙሕ እዩ። ከምቲ ’’ ክቡር ሰብ ክቡር ሓሳብ ይሓስብ ኣብ ክቡር ነገር ድማ ይጸንዕ ’’ (ኢሳ 32፡8) ተባሂሉ ዝተጻሕፈ ጻዕሮምን ተገዳስነቶምን ካብ ሸዊት ዕድሜኦም ዝጀመረ እዩ። ኣብ ሓጺር ታሪኽ ሕይወቶም ተሰኒዱ ከም ዘሎ ብዘመን ዲቁንኦም እዙዝ ተመሃራይን ትጉህ ረድእን ኮይኖም ንዕዮ ገዳሞም ደብረ ጽጌ ሰፍኣ ብንጥፈትን መንፈሳዊ ተገዳስነትን ከም ዝሰርሑ የዘንቱ።
ኣብ ዘመን ምንኩስንኦም ከኣ ዕጉስ መነኮስን መስተውዓሊ ኣቦን ስለ ዝነበሩ ብትእዛዝ ማሕበር ኣብ ሕርሻ፡ ምምህርና፡ምምሕዳር፣ ምዕቃብ ንብረት ገዳም፡ ብትሕትናን ልዝብን ኣገልገሉ። ካብ 1955 ዓ.ም.ፈ ክሳብ 1994 ዓ.ም.ፈ ሓላፊ ገዳም (ኣበ-ምኔት) ኮይኖም ብመንፈሳዊ ፍቕርን ሓዋርያዊ ሓልዮትን ምስ ኣገልገሉ ድማ ብትግሃቶምን ክቡር ሓሳባቶምን ብፍቓድ ኣምላኽ ተመሪጾም ብ19 ሰነ 1994 ዓ.ም.ፈ (12 ሰነ1986 ዓ.ም.ግ) ኣብ ካይሮ ብፖፕ ሺኖዳ ናይ እስክንድርያ ጳጳስ ዞባ ማእከል ኮይኖም ተሾሙ።
ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ንዓሰርተ ዓመት ጳጳስ ዞባ ማእከል ኮይኖም ብትግሃት ምስ ኣገልገሉ ብ25 ሚያዝያ 2004 ዓ.ም.ፈ መደብ ኣምላኽ ኮይኑ ብልዑል ድምጺ ይደልዎ ተባሂሎም ናይ ሲኖዶስ ኤርትራ ቅዱስ መራሒ ፓትርያርክ ኮይኖም ተሾሙ። ካብ ጽባሕ ሽመቶም ከኣ ኣገደስቲ መደባት ንቕልጡፍ ዕቤት ኦርቶዶክሳዊት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ቀዳምነት ብምሃብ ምስ ሲኖዶስን ሊቃውንቲ ኣቦታትን ተረዳዲኦም ንምትግባሩ ተጓየዩ።ገለ ኣብነት ንምጥቃስ ፡-
1. ጉዳይ ጥንቆላ፡- ብዕለት 22 ሰነ 2004 ኣ.ፈ (15/10/ 96 ዓ.ም.ግ) ላዕለዎት ኣርባዕተ ሊቃውንት ልኡኻት ቅዱስ ፓትርያርክ ዝመርሕዎ ዝምልከቶም 150 ውሉደ ክህነት ዝተሳተፍዎ ‘’ጉባኤ ኣንጻር ጥንቆላን ተሓባበርቶምን’’ ኣብ ጻዕዳ ክርስቲያን ተኻይዱ። ብውሳኔ እቲ ጉባኤ ከኣ ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ንኣመንቲ ተዋህዶ ኢና ዝብሉ ጠንቆልትን ተሓባበርቶምን ኣብ ቅድሚ ጉባኤ ብምቕራብ ጌግኦም ኣሚኖም ክንስሑ መጻሕፍቶም ከኣ ከቃጽሉ ተነግሮም። ነቶም ቅኑዕ መኽሪ ዘይሰምዑ ንስሓ ዝኣበዩ ጠንቆልቲ ግና ብውግዘት ካብ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ክፍለዩ ተወሲኑ። ብቅዱስ ሲኖዶስ ጸዲቑ ከኣ ጽኑዕ ትእዛዝ ናብ ኩለን ሃገረ ስብከታት ተመሓላለፈ።
2. ጉዳይ ዕሽር፡- ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ካብ መዳኸሚኣ ዝኾነ ልማኖን ዘይጠቅም ሓገዛትን ርእሳ ንኽትክእል ብኣመንታ ጥራይ ክትሕገዝ ይግብኣ። ዕሽር ከኣ ትእዛዝ ኣምላኽ ስለ ዘኾነ ብዘይ ወዓል ሕደር ንኽጅመር መጽናዕቲ ክግበር ኣለዎ ስለ ዝበሉ ብትእዛዝ ቅዱስነቶም ብዕለት 09 ሰነ 2005 ኣ.ፈ (02/06/97 ዓ.ም.ግ) ካብ ምሉእ ሃገረ ስብከታት ኤርትራ ዝተላእኩ ንዕሽርን ትግባረኡን ዘጽንዑ ኣቦታት ‘’ጉባኤ ንትግባረ ዕሽር’’ ኣብ ቤት ጽሕፈት መንበረ ፓትርያርክ ተኻይዱ። ጉባኤኛታት ብሰፊሑ ዘትዮም ዕሽር ኣገዳስን ንቤተ ክርስቲያን ዘርብሕ እዋናዊ መደብ ምዃኑ ስለ ዝተሰማምዑ 3 ካህናት ኣካየድትን ክልተ ኮሚቴ ተቖጻጸርትን መዚዞም። ናይ ዕሽር ፍሉይ ሕሳብ ክቐውምን ዕሽር ምኽፋል ብውሉደ ክህነትን ሰራሕተኛታት መንበረ ፓትርያርክን ክጅመር ስለ ዝወሰኑ ቅዱስ ፓትርያርክ ናብ ጉባኤ ሲኖዶስ ኣቕሪቦሞ። ሲኖዶስ ከኣ ስለ ዘጽደቖ ንምትግባሩ ናብ ኩለን ኣብያተ ክርስቲያናት ኣስመራን ሃገረ ስብከታትን ትእዛዝ ተመሓላለፈ።
3. መራኸቢታት፡-
(ሀ) እታ ብ1952 ዓ.ም.ፈ (1944 ዓ.ም.ግ) ዝተመስረተት እንኮ ልሳን ቤተ ክርስቲያን ዝኾነት ጋዜጣ ፍኖተ ብርሃን ከምኡውን ብ1996 ብመንፈሳዊ ቅንኢ ዝጀመረት መጽሔት ብሥራተ ግእዛን ንመንፈሳዊ ስብከትን ንምዕባለ ስነ ጽሑፍ ተዋህዶን ኣድለይቲ ብምዃነን መንግስቲ ካብ እገዳ ነጻ ክብለንን ዳግም ምሕታም ንክጅምራ ተመደበ። ነዚ ንምክያድ ድማ ብሞያ ርክበ ህዝብ ዝሰልጠኑ ካህናትን ዲያቆናት ተደልዮም ምዱባት ሰራሕተኛታት መንበረ ፓትርያርክ ኮይኖም በብክእለቶም ንኽሰርሑ ውጥን (ፕላን) ወጺኡ ነበረ።
(ለ) ናይ መንበረ ፓትርያርክ ዘመናዊ ቤት ማሕተም ክሳብ ዝትከል ከኣ ንብረት ህዝበ ክርስቲያን ዝኾነ ቤት ማሕተም ማሕበረ ሓዋርያት ዝተወሰኑ ውልቀ ሰባት ጥራይ ዝረብሕሉ ድኹም ትካል ምዃን ኣብቂዑ ናብ ክፍሊ ርክበ-ሕዝብ መንበረ ፓትርያርክ ክሰጋገር ኣለዎ። ብዘመናዊ መሳርሒ ማሕተምን ምሁር ዓቕሚ ሰብን ተተኪኡ ከኣ ንምሉእ ዕብየት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ከገልግል ይግብኦ ኢሎም ቅዱስ ፓትርያርክ መዲቦም። ይኹን እምበር ኣብ ጉባኤ ቅዱስ ሲኖዶስ ብተደጋጋሚ ተላዒሉ ብዮፍታሄን ገለ ሰዓብቱ ጳጳሳትን ዘይምርድዳእ ስለ ዘስዓበ ኣብ ውሳኔ ከይበጽሐ ተሪፉ።
(ሐ). ናይ መንበረ ፓትርያርክ ወግዓዊ ኣገልግሎት ኢንተርነት (ዌብ ሳይት) ድማ ንክጅመር ንሓያሎ እዋን ጻዕርን መጽናዕትን ክግበረሉ ስለ ዝጸንሐ ምሁራት ደቂ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን መሪጌታ ይትባረክ በርሀን ዲያቆን ኢንጅነር ቢንያም ሳህልዝጊን ዝመርሕዎ ብምድግጋፍ ግዱሳት ኦርቶዶክሳውያን ካብ ውሽጥን ወጻእን ኩሉ መደባቱ ተጻፊፉ ንክጅመር ድልው ኮይኑ: ንትግባረኡ ድማ ምስ ሃገረ ስብከት ሰሜን ኣሜርካ ምርድዳእ ተጀሚሩ ነበረ።
4. ልዑል ትምህርቲ፡-
(ሀ). ብቀዳማይ ፓትርያርክ ቅዱስ ኣቡነ ፊልጶስ ዝተጀመረ ማህደረ ትምህርቲ ኩሎም ውሉደ ክህነት ተዋህዶ ብመንፈሳውን ዘመናውን ትምህርቲ ብዝያዳ ንኽስልጥኑ ስለዝተደልየ ቅዱስ ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ምስ ፖፕ ሺኖዳ ፓትርያርክ እስክንድርያ ኣብ ሕዳር 2004 ኣ.ፈ ተራኺቦም ናይ መነኮሳት፡ ካህናትን፡ዲያቆናትን ልዑል ማህደረ ትምህርቲ ብግብጻዊት ቤተ ክርስቲያን ክወሃብ ስምምዓት ጌሮም። ምንባር እምነ መሰረት መንፈሳዊ ኮሌጅ ኣብ ቅድስት ስላሴ ቤተ ክርስቲያን ኣስመራ ድማ መበገሲ ናይቲ ስምምዕ እዩ።
(ለ). መንፈሳዊ ኮለጅ፡- ሕጽረት ትምህርቲ፣ ዘይብቅዓት መራሕትን ኣገልገልትን ጠንቂ ኩሉ ሽግር ቤተ ክርስትያን ተዋህዶ እዩ። ነዚ ዝፈለጡ ናይ ፖለቲካን ሃይምኖትን ነጋዶ ድማ ምስልዩነት ወሲኾም ነታ ቤተ ክርስትያን ይምዝምዝዋ ኣለዉ። ይኹን እምበር፣ ደጋዊ ሽግር ካልኣዊ እዩ። ሽግር ቤተ ክርስትያን ዝፍታሕ ብትምህርቲ ምዃኑ ስለ ዝኣመኑ፣ ፓትርያርክ እንጦንዮስ ምስ ቤተ ክርስትያን እስክንድርያ (ግብጺ) ብዝገበርዎ ስምምዕ መሰረት፣ ፖፕ ሽኖዳ 3ይ ካብ መስከረም 17- 24 2005 ናይ ሰሙን ጉዕዞ ኣብ ኤርትራ ምብጻሕ ኣካየዱ። ናይቲ ኣብ ዕዳጋሓሙስ ኣስመራ ክምስረት ዝተሓስበ መንፈሳዊ ኮለጅ እምኒ-መሰረት ኣንቢሮም። እዚ መንፈሳዊ ኮለጅ እዚ ብዓይነቱን ትሕዝቶኡን እንኮ ኮይኑ ኣብ ቤተ ክርስትያን ተዋህዶ ከምጽኦ ዝኽእል ኣበርክቶ ንምእመናን ተስፋ ዝህብ ነይሩ። ይኹን እምበር ዕቤት ቤተ ክርስትያን ዘይደልዩ ቆጽዮሞ፣ እንሆ ድማ ኩሉ ኣይተረኽበን። ቤተ ክርስትያን ግብጺ ልዕሊ ክልተ ሚልዮንን ፈረቓን (2.5 ሚልዮን) ዶላር መስሪሒ መንፈሳዊ ኮለጅ ኪኸውን ኢላ ዝወፈየቶ ገንዘብ፣ ኣቶ ዮፍታሀ ብዘይ ሕሳብ ኣበይ ከምዘውጽኦ ኣይፍለጥን። ቀንዲ ካብቲ ምስ ፓትርያርክ እንጦንዮስ ዘጋራጨዎም ነገራት ሓደ ድማ መዕለቢ ናይዚ ገንዘብ እዚ ፓትርያርክ እንጦንዮስ ክፈልጥዎ ስለዘይክኣሉ'ዩ። ኣቶ ዮፍታሀ ንፓትርያርክ ዝምልከት ጉዳይ ኣይኮነን ብምባል ጸብጻብ ክህብ ኣይከኣለን ጥራይ ዘይኮነስ፣ ተመሊሱ ንፓትርያርክ እንጦንዮስ ክዘልፎምን ከነኣእሶምን ጀመረ። እዚ ገንዘብ’ ዚ ኣበይ ከምዝጠፍአ ክሳብ ሕጂ ኣይፍለጠን። two images omitted
(ሐ). ጸሎትን ናይ ወንጌል ትምህርትን ንህዝበ ክርስቲያን መንፈሳዊ መግቡን ሓይሉን ስለ ዝኾነ ጸሎተ ነግህን ሰርክን ብስሩዕ ኣብ ኩለን ኣብያተ ክርስቲያናት ክትግበር ብቅዱስ ፓትርያርክ መልእኽቲ ናብ ኩለን ናይ ኣስመራ ኣብያተ ክርስቲያናት ተመሓላሊፉስ ክትግበር ጀመረ። ኣብ ሃገረ ስብከታት ንኽተኣታቶ ድማ ዘተ ንምክያድ ተመዲቡ ነበረ።
(መ). ገዳማት ኤርትራ ብዋሕዲ ዓቕሚ ሰብን ኩነታት መነባብሮን ኣብ ኣሰካፊ ደረጃ ስለ ዝበጽሓ ማሕበር ስምረት ገዳማት ተወሃሂዱ መንፈሳውን ዘመናውን ትምህርቲ በብደረጃኡ ኣብ ገዳማት ክወሃብ ተካእቲ መንእሰያት ገዳም ከይዶም ክመሃሩን ንማዕርግ ዲቁና፡ ክህነትን ምንኩስናን ክተባብዑን ከምኡውን ገዳማት ኤርትራ መሰረት እምነት ክርስትናን ታሪኻዊ ቅርስን ስለ ዝኾና ብመንበረ ፓትርያርክ ፍሉይ ደገፍ ክግበረለን ብቅዱስ ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ መደብ ተታሒዙ ነበረ።
5. መንፈሳዊ ትካላት፡-
(ሀ). ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ኣብ ጥሪ 2005 ዓ.ፈ ናብ ሃገረ ግሪኽ ናይ ስራሕ መገሻ ብምግባር ምስ ላዕለዎት ሓለፍቲ ቤተ ክርስቲያን ግሪኽ ተራኺቦም ስለ ዝተመያየጡ ንዕብየት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ዝሕግዝ ሕክምናዊ ኣገልግሎት ዝህብ ትካል ክቐውም እሞ መድሃኒትን ምሉእ ውሽጣዊ መሳርሒታቱን ብግሪኽ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ክሽፈን ስምምዕ ተፈራረሙ።
(ለ). ፓትርያርክ እንጦንዮስ ምስ ቤተ ክርስትያን እስክንድርያ (ግብጺ) ብዝገበርዎ ስምምዕ፣ ካብ መስከረም 17- 24 2005 ፖፕ ሽኖዳ 3ይ ቅብኣ-ቅዱስ (ሜሮን) ንምስራሕ ዘድሊ ቀመማትን ጥንታዊ ሜሮንን ሒዞም ናይ ሰሙን ጉዕዞ ኣብ ኤርትራ ከምዘካየዱ ይፍለጥ። ድሕሪ ናይ መዓልትታት ሱባኤን ጸሎትን ድማ ቅብኣ ሜሮን ኣብ ኤርትራ ከምዝስራሕ ኮይኑ። እዚ ብጻዕርን ስራሕን ፓትርያርክ እንጦንዮስ ዝተረኽበ ፍረ’ዚ: ኣብ ታሪክ ቤተ ክርስትያን ተዋህዶ ንመጀመርያ ግዜ ቅብኣ-ቅዱስ (ሜሮን) ኣብ ኤርትራ ተሰሪሑ ቤተ ክርስትያን ተዋህዶ ተጠቃሚት ናይዚ ፍርያት'ዚ ኮይና ትርከብ። two images omitted
(ሐ). ኣብ ድባርዋ ከኣ ብመንበረ ፓትርያርክ ዝውነን ናይ ኣልባሳት፡ ምንጻፋት፡ ንዋየ ቅዱሳትን ካልእ ኢደ ስርሓትን ተተኺሉ ንኣብያተ ክርስቲያናት ዘድሊ ንብረት ከፍሪ ስለ ዝተመደበ ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ግብጺ ድማ ክትተሓጋገዝ መብጽዓ ኣትያ ነበረት።
(መ). ናይ መንበረ ፓትርያርክ ክፍሊ ልምዓትን ረድኤትን ዝቆጻጸሮ ዝነበረ ሕርሻዊ ልምዓትን ኣብ ሃገረ ስብከታት ዝርከብ ናይ መፍረ ቦታን እሙናት ናይ ሕርሻ ተሞክሮ ዘለዎም ሰባት ተመዲቦም ብዝተመሓየሸ ኣሰራርሓ ኣታዊታት ቤት ጽሕፈት መንበረ ፓትርያርክ ክስስን ድማ ሰፊሕ መደብ ተታሒዙ ነበረ።
6. ነጻ ምምሕዳር ቤተ ክርስቲያን፡-
(ሀ). ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ቤተ ክርስቲያንና ካብ ዝኾነ ይኹን ተጽዕኖ መንግስትን ውልቀ ሰባትን ነጻ ኮይና ብሓዋርያዊ ሕጋን መንፈሳዊ መሪሕነታን ክትመሓደር ኣለዋ ዝብል ጽኑዕ ዕላማ ኣለዎም። ዝመሓልክዎ ኣይጠልምን ቤተ ክርስቲያነይ ኣየርግጽን ስለ ዝበሉ ከኣ ኢዩ እዚ ኩሉ ፈተናን ማእሰርትን ወሪድዎም ዘሎ።
(ለ). ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ካብ መንበረ ማርቆስ እስክንድርያ ዝተቐበለቶ ጥንታዊ መመሓደሪ ሕጊ ኣለዋ። ነዚ ኩለን ኦሬንታል ኣብያተ ክርስቲያናት ን1700 ዓመታት ዝኣክል ክምርሓሉ ዝጸንሓ ቀዋሚ ሕጊ፡ ዘይምልከቶ ተራ ውለቀ ሰብ ዮፍታሄ ክቕይሮ ምስ ፈተነ ቅዱስ ኣቡነ እንጦንዮስ ብ3 የካቲት 2005 ዓ.ም.ፈ ናብ ኩሉን ሃገረ ስብከታትን ኣብያተ ክርስቲያናትን ዘዋሪ መልእኽቲ ብምልኣኽ ነቲ ዝተሰንዐ ‘’ ዮፍታሄ ዋና ኣማሓዳሪ ተዋህዶ’’ ዝብል ማሕተምን መምርሕን ኣውጊዞም ኣብ ሓቂ በይኖም ደው ዝበሉ ቅዱስ ኣቦ እዮም።በዚ መሰረት ድማ እዮም ንዮፍታሄን ካልኦት ሰዓብቱን ኣብ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ከይኣትዉ ብውግዘት ዝፈለይዎም።
(ሐ). ቅዱስ ፓትርያርክ ዕዙዝ ልቦናን ዓሚቕ መንፈሳዊ ርድኢትን ስለ ዘለዎም ሕጊ ቤተ ክርስቲያን ኣንቀጽ 37 ብዝእዝዞ መሰረት ምስ ቀዋሚ ሲኖዶስ ማለት ኣብ ሰሰለስተ ወርሒ ዝቕየሩ ክልተ-ጳጳሳት እናተመኻኸሩ መዓልታዊ ንጥፈታት ቤተ ክርስቲያን ከመሓድሩ። ንፍሉይ ናይ ፓትርያርክ ውሳኔ ዘድልዮም ጉዳያት ግና ዘማኽሩ ሰለስተ ናይ ስነ መለኮት ምሁራትን ናይ ሕጊ ሊቃውንትን ማለት
መሪጾም ኣማኸርቲ ፓትርያርክ ኮይኖም ክሰርሑ ናብ ውሳኔ ቅዱስ ሲኖዶስ ኣቕረብዎም። እዚ ጉዳይ ብጉባኤ ቅዱስ ሲኖዶስ ብዘይ ሓደ ተቓውሞ ምሉእ ተቐባልነት ረኸበ። ምዱብ ስርሖም ከይጀመሩ ግና ምፍራስ ሕጊ ቤተ ክርስቲያንን ናይ ቅዱስ ኣቦና ምስጓግን ኣጋጠመ።
(መ). ብስም ኦርቶዶክሳዊት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ዝንቀሳቐስ ዝተፈላለየ ናይ ገንዘብ ኣታውን ወጻእን ሕሳባት ቅዱስ ሲኖዶስ ብዘውጽኦ ዓመታዊ ባጀትን ምቁጽጻርን ጥራይ ክመሓደርን፡ ብዘይ ኣፍልጦ ቅዱስ ፓትርያርክ ዝኾነ ገንዘብ ቤተ ክርስቲያን ብድሌት ዮፍታሄ ከይወጽእን ኣቡነ እንጦንዮስ ተሪር ትእዛዝ ኣመሓላለፉ። እዚ ድማ ከቢድ ጸገም ኣስዓበሎም።
(ሰ). ብተወሳኺ ናብ ወጻኢ ሃገራት ዝምደቡ ኣገልገልቲ ካህናትን ዲያቆናትን ብቑዕ መምዘኒ ዝሓለፉ፡ ብቡራኼን መምርሕን ቅዱስ ፓትርያርክ ተቐቢሎም ክለኣኹ ኣለዎም እምበር ብጓል መገድን ብትእዛዝ ዮፍታሄ ክኸውን ኣይግባእን። ዝምልከቶ ጉዳይውን ኣይኮነን ኢሎም ኣቡነ እንጦንዮስ ወሲኖም። እዚውን ኣይተተግበረን። ንኣብነት ኣባ ሺኖዳ (ሕጂ ኣብ ኣሜርካ ሓኪሎም ዘለዉ) ብትእዛዝ ዮፍታሄ እምበር ብቡራኼ ኣቡነ እንጦንዮስ ናብ ሰሜን ኣመሪካ ከም ዘይተመደቡ ኩሉ ሰብ ዝፈለጦ ዝተረጋገጸ ሓቂ እዩ።
7. ምቕባእ ጳጳሳት፡- ኣብ መንፈሳዊ ኣገልግሎት ቅድስት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ዋሕዲ ጳጳሳት ስለ ዝነበረ ቅዱስ ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ ጳጳሳት እንተ በዝሑ መንፈሳዊ ዕዮ ቤተ ክርስቲያን ክቀላጠፍን ሰፊሕ ኣተሓሳስባ ክርከብን ይኽእል እዩ ካብ ዝብል ሰናይ ኣተሓሳስባኦም ምስ ጉባኤ ቅዱስ ሲኖዶስ ዘትዮም ነዞም ዝስዕቡ ጳጳሳት ክኾኑ ቀብእዎም።ንሳቶም ከኣ
ይኹን እምበር ካብዞም ኩሎም ብኢድ ቅዱስ ኣቡነ እንጦንዮስ ዝተቐብኡ ጳጳሳት ሓደ እኳ ኣሰሮም ስዒቡ ንዓመጻዊ ኣመራርሓ ዮፍታሄ ዝቃወምን ንሕጊ ተዋህዶ ዝከላኸልን ብፍጹም ኣይተረኽበን።ኩሎም ብፍርሒ ኣምላኾምን እምነቶምን ጠሊሞም ብጭዋ ሰብ ተመሪሖም ዝኸዱ ዘለዉ እዮም።
8. ምክትታል ትምህርቲ ሰንበት፡-
(ሀ). ከምቲ ፖፕ ሺኖዳ ’’መንእሰያት ዘይብላ ተስፋ ዘይብላ ቤተ ክርስቲያን’’ ዝበልዎ ቅዱስ ኣቡነ እንጦንዮስ ትምህርቲ ሰንበት ንኽሕይልን ቅኑዕ ኦርቶዶክሳዊ ስርዓተ ሃይማኖት ክቕጽልን መንእሰያት ደቅና ብቃል እግዚኣብሔርን ስነ ምግባርን ከነዕብዮም ደኣ እምበር ብስንፍናና ክንሰጎም ኣይግባእን እዩ እናበሉ ኣብ ዝተፈላለየ ኣብያተ ክርስቲያናትን ትምህርቲ ሰንበትን እናኸዱ ንመንእሰያት የተባብዑን ንወለድን ካህናትን ከኣ ኣስተምህሮን ማዕዳን ሂቦም እዮም።
(ለ). ንኣብነት ኣብ መካነ ሕይወት መድሃኔ ዓለም ቤተ ክርስቲያን ኣስመራ ዝነበሩ ልዕሊ 3000 ዝኾኑ ተመሃሮ ፋሕ ከይብሉን ቤት ትምህርቲ ሰንበት ከይዕጾን ዝገበርዎ ጻዕርን ተሪር ተቓውሞን ኩሉ ሰብ ዝምስክሮ ሓቂ እዩ። ካብቶም ዝእክቡ እቶም ዝተኣከበ ዝብትኑ ስለ ዝበዝሑ ግና እዚ ሕጂ ንኹሎም ምእመናን ተዋህዶ የሕዚኑ ዘሎ ምፍራስ ሕጊ ቤተ ክርስቲያንና ኣጋጠመ።
9. መጠቓለሊ፡- ሰፊሕ ዕላማን መደብን ፓትርያርክ ኣቡነ እንጦንዮስ በዚ ሓጺር ተዘርዚሩ ዘሎ ጽሑፍ ዝፍጸም ኣይኮነን። ይኹን እምበር ነዚ ብምኽንያት 4ይ ዓመት ምቕባእ ቅዱስነቶም ተዘኪሩ ዝብዕል ዘሎ መንፈሳዊ መዓልቲ መዘኻኸሪ ተባሂሉ ዝቐርብ ዘሎ ጥራይ እዩ። ኩሉ ዕላምኦም ብዘጋጠመ ናይ ሰይጣን ፈተና እኳ ክትግብሩዎ እንተ ዘይከኣሉ ንሕና ደቂ ሓንቲ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ተዋህዶ ዝኾንና ሰዓብቶም ውሉደ ክህነትን ምእመናንን ግና ብድርብ ሓላፍነትን ብጽንዓት እምነትን ክንትግብሮ ሕድሪ ተቐቢልና ኢና። ምእንቲ ሓንቲ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ፈተናን ውርደትን ዝጾሩ ዘለዉ ቅዱስ ኣቡነ እንጦንዮስን ኩሎም መነኮሳትን ካህናትን ዲያቆናትን ምእመናንን ኣምላኽ ዘለዓለማዊ ሕይወትን ኣኽሊል ክብርን ክህቦም ወትሩ ንጽሊ።
ካብ ውሽጢ ኤርትራ ዝተረኽበ ንቤተ ክርስቲያን ተዋህዶ ንምቁጽጻር ብመንግስቲ ኤርትራ ክካየድ ዝጸንሐን ዘሎን ሽርሒ ዘቃልዕ ቪድዮ
ድኳን መጻሕፍቲ/Book Store
ራድዮ ቃለ ኣዋዲ
ጋዜጣ