“እቲ ብነብያት፡ ‘ናዝሬታዊ ኺበሃል’ እተባህለ ምእንቲ ኺፍጸም፡ ናዝሬት ናብ እትበሃል ዓዲ መጺኡ ተቐመጠ።” ማቴ 2፡23።

እዚ ናይ’ዚ ዕለት’ዚ ንባብ ቅዱስ ወንጌል ቅዱስ ዮሴፍን ቅድስቲ ድንግል ማርያምን፡ ብትእዛዝ ኣምላኽ ነቲ ህጻን ኢየሱስ ሒዞም ናብ ምድሪ ግብጺ ተሰዲዶም ድሕሪ ምጽናሕ፡ ሕጂ’ውን ብእተነግሮም ትእዛዝ ኣምላኽ ናብ ምድሪ እስራኤል፡ ናብ ኣውራጃ ገሊላ፡ ናዝሬት ናብ እትበሃል ዓዲ መጺኦም ከም እተቐመጡ ኣዘንትዩልና ኣሎ።

መሪሕ ጥቕስና ኣመልኪቱና ኸም ዘሎ ኸኣ፡ እቲ “ናዝሬታዊ ኪበሃል’ዩ” ዚብል ትንቢት ምእንቲ ኺፍጸም’ዩ ኣብ ናዝሬት ኪቕመጥ ዝተደልየ። እዚ ትንቢት’ዚ ኣብቲ ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ተጠርኒፉ ዘሎ ናይ ትንቢት መጻሕፍቲ’ኳ እንተ ዘይተረኽበ፡ በቲ ፍጻመኡ ግን፡ ናዝሬታዊ ወይ ናዝራዊ ዚብል መጸውዒ ስሙ ኸም ዝነበረ ኣብ ወንጌላት ብዝርዝር ሰፊሩልና ኣሎ። ንጐይታና ኺጽውዕዎ ኸለዉ፡ “ኢየሱስ ናዝራዊ” ወይ ከኣ “ወዲ ዳዊት” ዚብል መጸውዒኡ የዘውትሩ ነበሩ። “ናዝራዊ ወይ ናዝሬታዊ” ዚብል መጸውዒ ግን ንምንታይ ተደልየ፧ ኣብኣ ብምቕማጡ’ዩ “ኢየሱስ ናዝራዊ” ዚበሃል ዘሎ እምበር፡ ትውልዲ ዓዱ ስለ ዝዀነ ኣይኰነን። ጐይታና ኸይተወልደ ኸሎ’ውን፡ ቅዱስ ዮሴፍን ቅድስቲ ድንግል ማርያምን ኣብ ናዝሬት’ዮም ዚቕመጡ ዝነበሩ። እንተ ዀነ ዓሌቶም ካብ ነገደ-ይሁዳ፡ ካብ ዓሌት ዳዊት ኰይኑ፡ ዓዶም ድማ ቤት ልሄም’ዩ ዝነበረ። ቄሳር (ንጉስ) ኣውጉስጦስ፡ ኵሉ ሕዝቢ ነናብ መበቈል ዓዱ ኸይዱ ኺምዝገብ፡ ኣብ ብዘሎ ግዝኣት ሮማውያን ምስ ተኣወጀ፡ ብጽሕቲ ወርሒ ኽነሳ ካብ ናዝሬት ናብ ቤት-ልሄም ዝኸደትሉ ምኽንያት ከኣ ንሱ’ዩ። ስለዚ ኻብ ዓሌት ዳዊት ምዃኑ ምእንቲ ኺረጋገጽ፡ ኣብ ቤትልሄም ኪውለድ ተገብረ፡ ናዝራዊ ምእንቲ ኺበሃል ድማ ኣብ ናዝሬት ከም ዚዓቢ ተገብረ። ኣብ ሕይወት ክርስቶስ ዝተፈጸመን ብእኡ ዝተገብረን ዘበለ ኵሉ፡ ስቕ ኢሉ ብሃውሪ ወይ ብወዝቢ ዝተገብረ ዘይኰነስ፡ ኣቐዲሙ ዝተነግረ ትንቢት ንምፍጻም ዝተገብረ’ዩ። ነቲ ንናይ ብሉይ ኪዳን ትንቢታት ምስ ናይ ሓድሽ ኪዳን ፍጻመታት እናገናዘበን ዜጽንዕ ግዱስ ክርስቲያን ድማ እዚ ሓቂ’ዚ ኣዝዩ ብሩህን ጒሉሕን’ዩ። ነርባዕቲኡ ወንጌላት፡ ብፍላይ ከኣ ንወንጌል ማቴዎስ ዘንበበ ሰብ፡ ኵሉ’ቲ ተግባራትን ፍጻሜታትን ምስቲ ትንቢታት ተዛሚዱ’ዩ ዚረኽቦ።

ናብቲ ሕቶና ንመለስ እምበኣር። ንምንታይ ናብ ናዝሬት ከይዱ ኺዓቢ ተዳልዩ፧ ንምንታይከ ናዝራዊ ኺበሃል ተደልዩ፧ እዚ ናዝሬት እትርከበሉ ኣውራጃ ገሊላ፡ ሙሴ ንነገድ ዛብሎንን ንፍታሌምን ዘውረሶም ርስቲ’ዩ። ብምኽንያት ሓጢኣት ንጉስ ሰለሞን መንግስቲ እስራኤል ኣብ ክልተ ኽትምቀል እግዚኣብሔር ምስ ፈረደ፡ ምድሪ ገሊላ ምስታ ዓሰርተ ነገዳት ዝሓቘፈት ሰሜናዊት መንግስቲ እስራኤል ኰነ። እታ ደቡባዊት መንግስቲ እስራኤል (መንግስቲ ይሁዳ) ድማ ክልተ ነገድ ሒዛ ተረፈት። እቲ ሰሜናዊ መንግስቲ ካብ እምነት ኣይሁድ ብወግዒ ወጺኡ፡ ናይ ጣኦት ኣምልኾ ምስ ተተሓሓዞ፡ እግዚኣብሔር ንንጉስ ኣሶር ኣለዓዒሉ፡ ንዅሎም እስራኤላውያን ብምርኮ ተወሲዶም ናብ ብዘላ ዓለም ፋሕ ከምዚብሉ ገይሩ፡ ካብ ርስቶም ነቐሎም። ንጉስ ኣሶር፡ ንእስራኤላውያን ምስ ኣግዓዘ፡ ካልኦት ኣሕዛብ ኣምጺኡ ኣብ ምድሪ እስራኤል ኣስፈረ። በዚ ምኽንያት’ዚ ከኣ ገሊላ፡ ናይ ኣሕዛብ ምድሪ ዀይና ተረፈት። ኣይሁዳውያን፡ “ካብ ገሊላ ነብዪ ኣይትንስእን’ዩ፡ ካብ ናዝሬት ሰናይ ኣይመጽእን’ዩ” ናብ ዚብል መደምደምታ ዘብጽሖም ድማ ንሱ’ዩ። እግዚኣብሔር ካብ እስራኤላውያን እምበር ካብ ኣሕዛብ ነብዪ ኣተንሲኡ ዘይፈልጥ ምዃኑ ዘበገሶ ብሂል’ዩ1። ስለዚ ምድሪ ገሊላ ዀነ ምድሪ ሰማርያ፡ ብኣይሁድ ኣዝዮም ንዑቓትን ፍንፉናትን’ዮም ዝነበሩ። እግዚኣብሔር ግና ነዛ ብጸልማትን ሞትን ዝተዋሕጠት ናይ ኣሕዛብ ገሊላ፡ ኣብ ሓደ እውን በቲ ዝደመቐ ብርሃን ዓለም፡ ብክርስቶስ ኪበጽሓን ኬብርሃላን ወሲኑ ስለ ዝነበረ፡ ብኣፍ ነብዪ ኢሳይያስ ቃል ተስፋ ሃበ። ነዚ ተስፋ’ዚ ድማ ኣብ ምዱብ ጊዜኡ ፈጸሞ።

“ኢየሱስ፡ ማእሰርቲ ዮሓንስ ሰሚዑ። ናብ ገሊላ ድሕር በለ። ናዝሬት ሓዲጉ ድማ፡ ኣብ ወሰን ዛብሎንን ንፍታሌምን፡ ኣብ ጥቓ ባሕሪ ናብ ዘላ ቅፍርናሆም መጺኡ ተቐመጠ። እቲ ብነብዪ ኢሳይያስ እተበህለ ኺፍጸም፡ ከምዚ ዚብል፡ “ምድሪ ዛብሎንን ምድሪ ንፍታሌምን፡ መገዲ ባሕሪ፡ ማዕዶ ዮርዳኖስ፡ ገሊላ ኣሕዛብ፡ ኣብ ጸልማት ዚነብር ሕዝቢ ዓብዪ ብርሃን ረኣየ፡ ኣብ ዓዲ ሞትን ድኔኣን ንዚነብሩ ድማ ብርሃን ወጸሎም።”” ማቴ 4፡12-16

“ግናኸ ኣብታ እትሽገር ሃገርሲ ጸልማት ኣይኪነብርን እዩ። ኣብቲ ዘመን ቀደም ንምድሪ ዛብሎንን ንምድሪ ንፍታሌምን ከም ዘቃለለን፡ ከምኡ ኣብቲ ዳሕራይ ዘመን ንመገዲ ባሕሪ፡ ንማዕዶ ዮርዳኖስ፡ ነታ ናይ ኣሕዛብ ገሊላ ኬኽብራ እዩ።” ኢሳ 9፡1

ኣይሁድ፡ “ንሕና ሕዝቢ ኣምላኽ ኢና፡ ካብ ካልኦት ኣሕዛብ ዝተፈለና ቅዱስ ሕዝቢ ኢና” ዚብል ትምክሕቲ ስለ ዝነበሮም፡ ነዞም ኣብ ምድሪ ገሊላን ሰማርያን ዚነብሩ ኣዝዮም ይፍንፍንዎም ነበሩ። እግዚኣብሔር ከኣ ንኸምዚ ዘመሰለ ትዕቢታዊ ኣተሓሳስባ ኣዝዩ’ዩ ዚጽየፎ።

“እቲ፡ ካብኻ ኣነ ኣዝየ ቅዱስ እየ እሞ፡ ካባይ ርሓቕ፡ ኣይትቕረበኒ፡ ዚብል ሕዝቢ፡ እዚኣቶም ኣብ ኣፍንጫይ ትኪ፡ ምሉእ መዓልቲ ዚነድድ ሓዊ‘ዮም።” ኢሳ 65፡5

ስለዚ ከኣ ኢየሱስ ውሉዶም (ወዲ ዳዊት) ክነሱ፡ ኣብ ማእከል’ቶም ንሳቶም ዝተጸየፍዎም ኣሕዛብ ኪዓብይ ተወሰነ። እዚ ውሳነ’ዚ ኸኣ ነዞም ምኩሓት ኣይሁድ እምኒ መዓንቀፍን ከውሒ መንሳተትን ኰይኑ ዓንቀፎም2። እቲ እግዚኣብሔር ንጐራሓት ብጒርሖም ከም ዚሕዞም ዚገልጽ ጽሑፍ ድማ ኣባታቶም ተፈጸመ3።

ካብ ምሉእ መጽሓፍ ቅዱስ ከም እንግንዘቦ፡ እግዚኣብሔር ንዅሉ ትምክሕታዊ ኣተሓሳስባ ኣዝዩ’ዩ ዚጽየፎ። ስለዚ ዅሉ ጊዜ ነቲ ትምክሕቶም ከንቱ ኺገብር’ዩ ዚመክር። ነዚ ሓቂ’ዚ ሓዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ ብዜደንቕ ኣገላልጻ ብኸምዚ ዚስዕብ ገሊጽዎ ኣሎ።

“‘ጥበብ ጠቢባን ከጥፍእ እየ፡ ምስትውዓል እቶም ኣስተውዓልቲውን ከፍርስ እየ፡’ ዚብል ጽሑፍ’ዩ እሞ፡ ‘ቃል መስቀል ነቶም ዚጠፍኡ ዕሽነት እዩ፡ ንኣና ንንድሕን ግና ሓይሊ ኣምላኽ እዩ።’ ጥበበኛ ኣበይ ኣሎ፧ ምሁር ጽሑፋትሲ ኣበይ ኣሎ፧ መርማሪ እዛ ዓለም እዚኣኸ ኣበይ ኣሎ፧ ኣምላኽ ንጥበብ እዛ ዓለም እዚኣዶ ዕሽነት ኣይገበሮን እዩ፧ . . . ካብ ሰብሲ ዕሽነት ኣምላኽ ይጠብብ፡ ካብ ሰብ ከኣ ድኻም ኣምላኽ ይብርትዕ። ኣሕዋተየ፡ ኣብቲ ጽውዓኹም እማ ተመልከቱ ብዙሓት ብስጋ ለባማት፡ ብዙሓት ስልጡናት፡ ብዙሓት ጭዋታት ኣይተጸውዑን። ኣምላኽ ግና፡ ነቶም ጠቢባን ምእንቲ ኼሕፍርሲ፡ ንዕሽነት እዛ ዓለም እዚኣ ሓረየ፡ ነቶም ብርቱዓት ምእንቲ ኼሕፍር ከኣ፡ ኣምላኽ ነቲ ድኻም እዛ ዓለም እዚኣ ሓረየ። ስጋ ዘበለ ኣብ ቅድሚ ኣምላኽ ምእንቲ ኸይምካሕውን፡ ኣምላኽ ነቲ፡ ኣነ ገለ እየ፡ ዚብል ከንቱ ምእንቲ ኺገብር፡ ነቲ ብዓለም ሕሱርን ንዑቕን ገለ ዘይኰነን ሓረየ።” 1ቈረ 1፡18-20,25-29

ስለዚ ነቲ ብትርኢቱ፡ ብወለዶኡ ብሃብቱ፡ ብትምህርቱ፡ ብስልጣኑ፡ ብሓይሉ፡ ብጥበቡ ብጥዕናኡ፡ ብወዘተ ዚምካሕ ዘበለ ዅሉ ምእንቲ ኼሕፍር፡ ክርስቶስ እዚ ሰባት ንትምክሕቲ ዚጥቀሙሉ ዅሉ ዘይብሉ ዀይኑ ኺግለጽ መረጸ። ብዛዕባ ትርኢቱ፡ “መልክዕን ውቃበን ኣይነበሮን፡ ምስ ረኣናዮ፡ ዜብህገና ትርኢት ኣይነበሮን” ተባህለሉ4። ብዛዕባ ጥዕናኡ’ውን፡ “ንዑቕን ብሰብ ድርቡይን’ዩ፡ ብዓል ስቓይ፡ ብሕማም ልዱይ፡ ከምቲ ኣብ ቅድሚኡ ገጾም ዜጐልብቡሉ ሰብ እተዋረደ’ዩ፡ ንሕናውን ገለ’ኳ ኣየቋጸርናዮን። ብሓቂ ንሱ ንሕማምና ጾሮ፡ ንስቓይና ኣብ ነፍሱ ጸዓኖ፡ ንሕና ግና ከም እተወቕዐን ብእግዚኣብሔር ከም እተቐዝፈን ከም እተዋረደን ጌርና ኣቋጸርናዮ።” ተጻሒፉሉ ኣሎ5። ብዛዕባ መንፈሳዊ ሕይወቱ፡ ከም ጻድቕን ከም ኣገልጋሊ ኣምላኽ ዘይኰነስ ከም ሓጥእን ገበነኛን ከም ዝተራእየን፡ “ንዑቕን ብሰብ ድርቡይን እዩ፡ ብዓል ስቓይ፡ ብሕማም ልዱይ፡ ከምቲ ኣብ ቅድሚኡ ገጾም ዚጒልብቡሉ ሰብ እተዋረደ እዩ፡ ንሕናውን ገለ እኳ ኣየቋጾርናዮን። ብሓቂ ንሱ ንሕማምና ጾሮ፡ ንስቓይና ኸኣ ኣብ ነፍሱ ጸዐኖ፡ ንሕና ግና ከም እተወቕዔን ብእግዚኣብሔር ከም እተቐዝፈን ከም እተዋረደን ጌርና ኣቋጸርናዮ።” ብዚብል ቃል ተገሊጹልና ኣሎ6። ብዛዕባ ወለዶኡ፡ “ካብቶም ወለዶኡ መን ሓሰቦ፧” ብዚብል ቃል ካብቲ ወለዶ’ቲ እቲ መድሓኒ ክርስቶስ ኪውለድ ከም ዚኽእል ዝሓስቦ ሰብ ከም ዘይነበረ ኣመልኪቱና ኣሎ7። እቶም ኣይሁድ ድማ ብዛዕባ ዮሴፍን ማርያምን፡ ኵሎም ደቂ ዮሴፍ ኣሕዋቱን ኣሓቱን ብምስትንዓቕ ይዛረቡ ነበሩ8። ብደረጃ ሃብቲ፡ ማሕደር ዘይብሉ፡ ቅያር ክዳን ዘይብሉ ድኻ ዀይኑ ተመላለሰ9። ንሕና ብድኽነቱ ምእንቲ ኽንህብትም ምእንታና ደኸየ10። ብደረጃ ትምህርቱ፡ ዝዀነ ትምህርቲ ዘይነበሮ’ዩ። ከይተማህረ ልዕሊ ምሁራት ኪዛረብ ምኽኣሉ ድማ ንኣይሁዳውያን የገርሞም ነበረ። ደቀ መዛሙርቱ’ውን ዘይተማህሩ ጭዋታት ነበሩ11። ብስልጣን ድማ መንግስታዊ ዀነ ሃይማኖታዊ ስልጣን ዘይብሉ ተራ ሰብ ነበረ። ኣብ ቤት መቕደስ ነቶም ነጋዶ ኺሰጒጎም ምስ ረኣዩ ድማ፡ “መን ስልጣን ሂቡካ፧” እናበሉ ይቃወምዎ ነበሩ። ሕዝቢ ዚፈልጦ ጥበብ ስለ ዘይነበሮ፡ ብዛዕባ’ቲ ዜርእዮ ጥበብ ከኣ “ካበይ ረኸቦ፧” እናበሉ ይግረሙ ነበሩ12። መዝገብ ጥበብን ፍልጠትን ባዕሉ ኽነሱ ብጥበቡ ዓያሱ ሰባት ነዓቕዎ። ንሱ ግና በቲ “ዕሽነቱ” ንዅሉ ጥበብ ሰብ ረትዖ፡ ብድኻሙ ድማ ንዅሉ ሓይሊ ሰብ ሰዓሮ13። ልደቱ ንሰብ ኣብ እተሃንጸ ገዛ ዘይኰነ ኣብ መብልዕ ማል ኪኸውን ዜገርም ምርጫ መረጸ። ኣብ መዓልቲ ሆሳእና ንግስነቱን መንግስቱን ክትጽምበል ከላ፡ ካብ ኣፍራስን ኣባቕልን ሰረገላታትን፡ ኣድጊ መረጸ14። ምስ “ጻድቃን ኢና” ዚብሉ ሊቃውንትን መራሕቲ ሃይማኖትን ዘይኰነስ፡ ምስ ተገውትን ኣመናዝርን መኣዲ ኺስራዕ ዓርኮም ኪኸውን መረጸ15። እቲ ናይ ምድሓን ወንጌል ካብ ብልህታትን ኣስተውዓልትን ተሓቢኡ፡ ንህጻናት ስለ ዝተገልጸ ይሕጐስ ነበረ16። እምበኣር ብምኽንያት’ዛ ኣብ ናዝሬት ምዕባዩን ናዝራዊ ምስማ’ዩን፡ ዳርጋ ንዅሉ’ቲ ዘንጸባረቖ ዕዙዝ ትሕትናኡ ዘርዚርና ርኢናዮ ኣሎና። ባዕሉ’ውን፡ “ኣነ ለዋህ’የ፡ ልበይውን ትሑት’ዩ” ኢሉና ኣሎ።

“ኣነ ለዋህ’የ፡ ልበይውን ትሑት፡ ኣርዑተይ ፈኵሽ፡ ጾረይውን ቀሊል’ዩ እሞ፡ ኣርዑተይ ጹሩ ኻባይውን ተምሃሩ፡ ንነፍስኹም ከኣ ዕረፍቲ ኽትረኽቡ ኢኹም።” ማቴ 11፡29,30

እዚ ዅሉ ዕዙዝ ትሕትና ንምንታይ ኣድለየ፧ ብብሉጹ ስለ ዝመረጸኸ ተዓብዩ ማለት ድዩ፧ ኣብዚ ዝጠቐስናዮ ጥቕሲ፡ “ካባይ ተመሃሩ” ኢሉና ኣሎ። ምኽንያቱ፡ ንሱ ንኣርኣያናን ንትምህርትናን’ዩ ዝወረደ።

“ነዚ ኢኹም እተጸዋዕኩም እሞ፡ ክርስቶስ ከኣ፡ ምእንቲ ኣስኣሰሩ ኽትስዕቡ፡ ኣርኣያ ሓዲጉልኩም ምእንታኹም መከራ ጸገበ።” 1ጴጥ 2:21

“ከምዚ ገይሩ ኣእጋሮም ምስ ሓጸቦም፡ ክዳውንቱ ተኸዲኑ፡ ከም ብሓድሽ ተቐሚጡ፡ “እዚ ዝገበርኩልኩምሲ ትፈልጥዎዶ አሎኹም፧ በሎም።” ንስኻትኩም ‘መምህርን ጐይታን ትብሉኒ አሎኹም፡’ ኣነ ኸምኡ እየ እሞ፡ ጽቡቕ በልኩም። ‘ኣነ መምህርን ጐይታን ክነሰይ፡ ኣእጋርኩም ካብ ሓጸብኩስ፡ ከምቲ ኣነ ኣባኻትኩም ዝገበርክዎ፡ ንስኻትኩምውን ከምኡ ኽትገብሩ መርኣዪ ሂበኩም አሎኹ እሞ፡ ከምኡ ኣእጋር ሓድሕድኩም ክትሓጽቡ ይግብኣኩም እዩ። ባርያ ኻብ ጐይታኡ ኣይበልጽን፡ ልኡኽውን ካብ ለኣኺኡ ኣይበልጽን እዩ፡ ኢለ ብሓቂ፡ ብሓቂ እብለኩም አሎኹ።’ ነዚ እትፈልጥዎ እንተ ዄንኩም፡ እንተ ገበርኩምዎስ ብጹኣን ኢኹም።” ዮሓ 13፡12-17

እቲ ሓቂ እዚ ኻብ ኰነ፡ ካብ ክርስቶስ ክንመሃሮ ዚግብኣና እንታይ እዩ፧

1. ክርስቶስ ኪሓርዮምን ኪግለጸሎምን ዚበቕዑ ሰባት ምእንቲ ኽንከውን፡ ካብቲ ዓንቃፊ ዝዀነ፡ “ኣነ’ኮ ኸምዚ’የ! ኣነ’ኮ ካብ ከምዚ’የ! ኣነ’ኮ እዝን እትን ዘሎኒ’የ!” ዚብል ትምክሕታዊ ኣተሓሳስባ ርእስና ኸነጽሪ ይግብኣና። እዛ ማይ ብሑቕ’ዚኣ ኣብ ኵሉ ኣተሓሳስባናን ኣካይዳናን፡ ብሓሳባት፡ ብስምዒት፡ ብቓላት ወይ ብግብሪ ደረጃ ትግለጽ እንተ’ልያ፡ ካብ ክርስቶስ ውጉዳትን ድርቡያትን ምዃንና ኸነስተውዕል ይግብኣና። በቲ ኣብ 1ቈረ 1፡26-29 ዝረኣናዮ መሰረት ነቶም ጠቢባን ምዃኖም፡ ብርቱዓት ምዃኖም ወዘተ ዚሓስቡ፡ “ኣነ ገለ’የ” ዚብሉ ኼሕፍሮምን ከንቱ ኺገብሮምን’ዩ ዚዕጠቕ። ደላዪ ክርስቶስ ኴንካ ኸተብቅዕ፡ ንርእስኻ ካብዚ ማይ ብሑቕ ትምክሕቲ እንተ ዘየጽሪኻ፡ ነቲ እትደልዮውን ኣይትፈልጦን ኢኻ ማለት’ዩ። ምናልባት ንክርስቶስ’ውን ካልእ መመክሒ ረቛሒ ኪዀነልካ ስለ ዝሓሰብካ ትደልዮ ኽትህሉ ትኽእል ኢኻ። ልብን ኰላሊትን ሰንጢቑ ዚምርምር ፈላጥ-ኵሉ ኣምላኽ ስለ ዝዀነ፡ ኣብቲ ብትምክሕቲ ዝተበከለ ልብኻ እቲ ትሑት ክርስቶስ ኪሓድረልካ ኢልካ ኽትጽበ ኣይግባእን’ዩ።

ከምዚ ምባልና ግና፡ ወለዶና ኽንቅይር፡ ምሁራት፡ ሃብታማት፡ ወዘተ ምዃን ክንሕሰም ኣሎና ማለት ድዩ፧ ከምቲ እስራኤላውያን ንጣኦታቶም ኣብ ልቦም ዜሕድርዎም ዝነበሩ፡ ንሕና’ውን ነዚ ማሕበራዊ ጣኦታት’ዚ ኣብ ልብና ኣሕዲርና ዓንቃፊ ጣኦታትና ካብ ምግባር ክንጥንቀቕ ጥራሕ’ዩ ዜድልየና17። ብዓይኒ ክርስቶስ ብኽብሪ ኺረኣይን ኪምረጽን ዚደሊ፡ ክርስቶስ ኪጥቀመሉ ዚመርጾ ኣቕሓ ኽብሪ ኪኸውን ዚደሊ ኵሉ ክርስቲያን፡ ካብዛ ነቶም ምኩሓት ፈሪሳውያንን ሰዱቃውያንን ናብ መንግስቲ ኣምላኽ ከይጽንበሩ ዝዓገተት ሰራም ትምክሕቲ ክንጸሪ ይግብኣና።

2. ናብ መንግስቲ ክርስቶስ ተጸምቢርካ ክርስቲያን ምስ ኰንካ’ውን፡ እቲ ሕሱም ሰይጣን በቲ ኸም ክርስቲያን ኴንካ ዝገበርካዮን ዝበጻሕካዮን ኵሉ ኸም ትዕንቀፍ ኪገብረካ ይኽእል’ዩ። ኣገልጋሊ እንተ ዄንካ ብደረጃ ፍልጠትካን ብዓይነት ኣገልግሎትካን፡ ውፉይ ምእመን እንተ ዄንካ’ውን’ ከምቲ ፈሪሳዊ፡ ብጸሎትካን ጾምካን፡ ብዕሽርካን መባእካን፡ ብቕድስናኻ ወዘተ ናብ ትምክሕቲ ኽትወድቕ ይፈታተነካ’ዩ። ሽዑ ካብ ሰባት ውዳሴ ኸንቱ ትጸምእ፡ ንሳቶም እንተ ደንጐዩኻን እንተ ኣውሓዱልካን ድማ ብገዛእ ልሳንካን ልብኻን ንገዛእ ርእስኻ ብዘይ ስፍሪ ኽትውድስ ትጅምር። ነቲ ጐይታና ዝሃበና ፈዋሲ መድሃኒት ዝዀነ፡

“እቶም ኣሕዋት ግና ንጳውሎስን ሲላስን ብኡብኡ ብለይቲ ናብ ቤርያ ሰደድዎም። ኣብኣ ምስ በጽሑ ኸኣ፡ ናብ ቤት ጸሎት ኣይሁድ ኣተዉ።” ዚብል ቃል ፈቲኻ ትርስዖን ትድርብዮን18። ሓዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ፡ ሓለፋ ዅሎም ካልኦት ሓዋርያት ሰፊሕ ናይ ወንጌል ዕዮ ዓይዩ ኽነሱ፡ ኣሰር ክርስቶስ ብምስዓቡ ዝበሎ ቃል ኪስዓብ ዚግብኦ ኣርኣያና’ዩ።

“ድሕሪ ዅላቶም ድማ ንኣይ፡ ቍላዕ ንዝመስል፡ ተራእየኒ። ኣነስ ነታ ማሕበር ኣምላኽ ስለ ዝሰጐጒክዋ፡ ምንኣስ ኵላቶም ሓዋርያት እየ እሞ ሓዋርያ ኽስመ ብቚዕ ኣይኰንኩን። እቲ ዘሎኽዎ ግና ብጸጋ ኣምላኽ እየ ዘሎኹ። ካብ ኵላቶም ዚበዝሕ ደኣ ጸዓርኩ እምበር፡ እቲ ንኣይ እተዋህበ ጸጋኡ ኸንቱ ኣይኰነን። እቲ ምሳይ ዘሎ ጻጋ ኣምላኽ ደኣ እዩ እምበር፡ ኣነ ኣይኰንኩን።” 1ቈረ 15፡8-10

ብሓጺሩ ንዅሉ’ቲ ክርስቶስ ኣብዛ ምድሪ’ዚኣ ካብ ዝመጸላ ዕለት ጀሚሩ፡ ብኽብሪ ናብ የማን ኣቦኡ ኽሳዕ ዚዓርግ ዝገበሮን ዝበሎን ዝዀኖን ኵሉ፡ ክሳዕ ዕለተ-ሞትና ኽንስዕቦን ክንትግብሮን ይግብኣና። ልክዕ ከም ሰይጣን፡ ርእስና እንተ ኣልዓልና፡ ኣዋድቓና ዓብዪ፡ መስበርትና ድማ ዘይሓዊ’ዩ ዚኸውን። ብኣንጻሩ ከም ጐይታናን ከም ኵሎም ቅዱሳኑን ርእስና ባዕላትና እንተ ኣዋረድና ድማ፡ ምልኣት ጸጋኡ ናባና ኺውሕዝ፡ ባዕሉ ኸኣ ክሳዕ ሰማያት ልዕል ኬብለና’ዩ።

“ኣቱም መንእሰይ፡ ከምኡ ነቶም ዚዓብዩኹም ተገዝእዎም። ኣምላኽ ንዕቡያት ይመዓቶም፡ ንትሑታት ግና ጸጋ ይህቦም እዩ እሞ፡ ኵላትኩም ንሓድሕድኩም ምእንቲ ኽትግዝኡ፡ ትሕትና ተዓጠቑ። ደጊም ብጊዜኡ ንሱ ልዕል ምእንቲ ኼብለኩም፡ ኣብ ትሕቲ እታ ጽንዕቲ ኢድ ኣምላኽ ትሕት በሉ።” 1ጴጥ 5፡5,6

“ብዜድልዮም ንቕዱሳን ኣማቕሉ፡ ንምቕባል ጋሻ ተቓዳደሙ። . . . ንሓድሕድኩም ሓንቲ ሓሳብ ሕሰቡ። ምስቶም ታሕቶት ትሕት በሉ እምበር፡ ኣብቲ ልዕል ዝበለ ነገር ሓሳብኩም ኣይተውድቑ። ጠቢባን ኢና ኢልኩም ብርእስኹም ኣይሕሰቡ።” ሮሜ 12፡13,16

እምበኣር ምርጫና ነጸብቕ። ልዕልና ኣብ ጊዜኡ ኣብ ሰማያት ምእንቲ ኽንቅበል፡ ኣብዛ ምድሪ’ዚኣ ኽሳዕ ዘሎና ትሕት ምባል ንምረጽ። ጥበብ ክርስትና ንሱ’ዩ። ኣብዛ ብትዕቢቱ ዝወደቐ ገዛኢ ዚገዝኣ፡ ትዕቢት ዝባህላ ዓለም፡ ብዕዙዝ ትሕትና ምምልላስ’ዩ ጥበብ ክርስትና!! ጐይታና፡ ትሕቲ ኣቦኡ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ትሕቲ ዅሉ ሰብ ክሳዕ ምዃን ርእሱ ስለ ዘትሓተ’ዩ፡ እቲ ብትሕትናኡ ዝሰመረ ኣቦ ልዕሊ ዅሉ ልዕል ዘበሎ።

“እቲ ኣብ ክርስቶስ ኢየሱስ ዝነበረ ሓሳብ ኣባኻትኩምውን ይሃሉኹም። ንሱ ብመልክዕ ኣምላኽ ክነሱ፡ ነቲ ማዕረ ኣምላኽ ምዃኑ ኸም ምምንዛዕ ኣይረኣዮን። መልክዕ ባርያ ወሲዱ ርእሱ ኣሕሰረ፡ ሰብ’ውን መሰለ፡ ብንብረቱ ኸም ሰብ ኰይኑ ተረኸበ። ርእሱ ኽሳዕ ሞት ኣትሐተ፡ ክሳዕ ሞት ኣብ መስቀል እኳ ደኣ ተኣዘዘ። ስለዚ ኸኣ ኣብ ሰማያትን ኣብ ምድርን ኣብ ትሕቲ ምድርን ዘሎ ዅሉ ብርኪ ብስም ኢየሱስ ምእንቲ ኺምብርከኽ፡ ልሳን ዘበለውን ንኽብሪ እግዚኣብሔር ኣቦ ኢሉ ኢየሱስ ክርስቶስ ጐይታ ምኻኑ ኺእመን እዩ ኣምላኽ ናብ ልዕሊ ዅሉ ልዕል ዘበሎ፡ ካብ ኵሉ ስም ልዕል ዝበለ ስምውን ዝሃቦ።” ፊሊ 2፡5-11

ንሕና’ውን ኣሰሩ ንስዓብ’ሞ ናብ ናዝሬት ናብ መብልዕ ማል፡ ናብ መስቀል፡ ኣጸቢቕና ንውረድ። ነዚ ድማ ብሓጐስ እምበር ብጓህን ብምዕዝምዛምን ኣይኹን። ነቶም ፈትዮም ክሳዕ መዓሙቕ ዘትሓቱ፡ ክሳዕ ሰማይ ዜልዕልን ዜዕርግን ኣምላኽ ምዱብ መዓልቲ ሰሪዑ ይጽበየና’ሎ። ኣብቲ ግቡእ ጊዜ ምስቲ በዅሪ ወዱን በዅሪ ሓውናን ኣርኣያናን ኣብ የማኑ ኺሰርዓና’ዩ19። መንግስቲ ኣምላኽ ነቶም ትሕትና ዝጥበቦም ዝተዳለወት መንግስቲ’ያ። ከምቶም “ከቶ ኣይፈለጥኩኹምን፡ ካባይ ርሓቑ” ዝተባህለሎም ደቂ መርገም ዘይኰነስ፡ ከምቶም፡ “ኣቱም ናይ ኣቦይ ብሩኻት፡ ንዑ፡ . . . ዝተዳለወልኩም መንግስቲ ውረሱ” ዚበሃለሎም ምእንቲ ኽንከውን፡ ክሳዕ ናዝሬት ንውረድ!!

ቃለይ ካብ ዝሓልፍ ሰማይን ምድርን ክሓልፍ ይቐልል።

ጸጋ ጎይታና ኢየሱስ ክርስቶስን ፍቕሪ ኣምላኽን ሕብረት መንፈስ ቅዱስን ምስ ኩላትና ይኹን

ኦርቶዶክሳዊት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ - መንበረ ጵጵስና ሰሜን ኣሜርካ።