ስብከተ ወንጌል ካብ ኣትራኖስ ቤተ ክርስቲያን - Sermon from the lectern of the Church

“ኣብ መቓብር ዘለዉ ዅላቶም ድምጹ ዚሰምዑላ ሰዓት ክትመጽእ’ያ። ሰናይ ዝገበሩ ናብ ትንሳኤ-ሕይወት፡ እኩይ ዝገበሩ ኸኣ ናብ ትንሳኤ-ፍርዲ ኺወጹ እዮም’ሞ፡ በዚ ኣይትደነቑ።” ዮሃ 5፡28,29።

እዚ ነዚ ዕለት’ዚ ተሰሪዑልና ዘሎ ንባብ ቅዱስ ወንጌል ካብ ዘልዓሎም ኣገደስቲ ኣርእስትታት ሓደ፡ ዓይነት ግብርን ኣብ ትንሳኤ-ሙታን ዚህልዎ ጽልዋን ዚምልከት’ዩ። እዚ መግለጺ’ዚ በቲ ብምጽኣቱ ምስ ተገልጸ ንዅሉ ሰብ ዚፈርድ፡ ንገዛእ ርእሱ ድማ “ወዲ-ሰብ” ኢሉ ዝሰመየ ጐይታናን መድሓኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ዝተዋህበ’ዩ። እቲ ንዅሎም ምዉታት ሕይወት ሰዅዑ ምስ ኣተንስአ፡ ንነፍሲ ወከፍ ከከም ግብሩ ዚፈርድ ጐይታ ዝሃቦ ቓል ስለ ዝዀነ፡ እቲ ገና ብሕይወት ዘሎ ክርስቲያን ብዛዕባ’ዚ ቓል’ዚ ኣዕሚቑ ኺሓስብን ንትንሳኤ-ሙታን ናብ ረብሓኡ ዚልውጠሉ ኣካይዳ ኺመርጽን ናይ ግድን’ዩ። ነዚኣ ኺገብር ዘይመረጸ ሰብ፡ ትንሳኤ ሙታን ንእኡ ኻብ ሓደ ስቓይ ናብ ዝመረረ ስቓይ ዜሳግር ዜባህርር ፍጻመ’ዩ። ነቲ ትንሳኤ ሙታን እናሓሰበን እናናፈቐን ንምድራዊ ሕይወቱ ብጽድቂ ዝመርሐን ዝጓሰየን ሰብ ግና፡ ትንሳኤ ሙታን ካብ ሕይወት ናብ ሕይወት፡ ካብ ክብሪ ናብ ክብሪ ዜሰጋግሮ ኽቡር ትዕድልትን ፍጻመን ኪዀነሉ’ዩ1። ጐይታና ባዕሉ፡ ቅዱሳን ሃዋርያትን ቅድስቲ ቤተ ክርስቲያንና ንትንሳኤ ሙታን ሓደ ኻብቶም ኣዕኑድ ምስጢራት ገይሮም ዘቘሙሉ ምኽንያት ከኣ ነዚ ምስጢር’ዚ ኸም ዚግባእ ፈሊጥና ንሕይወትና ኸነማእዝነሉ’ሞ ዘለኣለማዊ መጻኢና ምእንቲ ኸነቕንዓሉ’ዩ።

ኣብዛ ዓለም’ዚኣ ሕይወትና ብሓጢኣት ኣበላሺና እንመላለሰሉ ምኽንያት እንታይ’ዩ፧ ብመሰረቱ ብትንሳኤ ሙታን ስለ ዘይንኣምን’ዩ፡። እዚ ኣበሃህላ’ዚ ነቶም ብክርስቶስ ዘይኣመኑ ኣረማውያን ዚምልከት ጥራይ ኣይኰነን። ዋላ’ቶም ትንሳኤ ሙታን መሰረተ እምነትና ዝዀነ መብዛሕትና ኣገልገልትን ምእመናንን’ውን ብትንሳኤ-ሙታን ኣይንኣምንን ኢና። እዚ ኣበሃህላ’ዚ ሓቂ ምዃኑ ዜረጋግጸልና፡ እቲ ኣብዚ ምድሪ ኽንመላለሰሉ እንመርጾ ዘለና ሓጥእ ኣካይዳን ቅዲ-ሕይወትን’ዩ። ልብኻ ነፊሕካ፡ “ኣነ ብትንሳኤ-ሙታን ዝኣምን ክርስቲያን’የ” እናበልካ፡ ብግብሪ ግን ኣብ ትንሳኤ ሙታን ጽቡቕ ዘይፈድየካ ኣካይዳ ትኸይድ እንተ’ሊኻ፡ ብዛዕባ እምነትካ ተላግጽ ኢኻ ዘለኻ’ምበር፡ “ኣብ እምነት ኣለኹ” ክትብል ኣይትኽእልን ኢኻ። ኣብ ቅድሚ መንበር ፍርዲ ደው ምስ በልና፡ ብዛዕባ ምስጢረ ትንሳኤ ሙታንን ካልኦት ኵሎም ምስጢራትን ናይ ቃል ፈተና (oral examination) ኣይኰነን ዚወሃበና። ብኣንጻሩ ብዛዕባ ግብርናን ኣካይዳናን ጸብጻብ ክንህብ ኢና ኽንሕተት። ስለዚ ኢና ኸምቶም፡ “ይብሉ ደኣ’ምበር ኣይገብሩን’ዮም” ዝተባህለሎም ፈሪሳውያን ንዘይምዃን ክንጥንቀቕ ዚግብኣና2። ከመዮ ሃዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ፦

“ንኣምላኽ ከም ዚፈልጥዎ ባዕሎም ይብሉ፡ ፍንፉናትን ዘይእዘዙን ንሰናይ ግብሪ ዘበለ ዅሉ ዘይጠቕሙን ብምዃኖም ግና በቲ ግብሮም ይኽሕድዎ አለዉ።”

ዝበሎ፡ ብኣፍና ተኣሚንና ብግብሪ እንኽሕድ፡ ‘ኣፋውያን ኣመንቲ’ ወይ ከኣ ‘ግብራውያን ከሓድቲ’ ከይንኸውን፡ ሓቀኛታት ክርስቲያን ምዃንና ኸነረጋግጽ ይግባእ3። ንትንሳኤ ሙታን ክንኣምኖ ጥራሕ ዘይኰነ ኽንገብሮን ክንነብሮን ንሕተት ኣለና።

ሰይጣን ንትሳኤ ሙታን፡ እንተ ዀነ ብቓል’ውን ከይንኣምኖ’ሞ ‘ትንሳኤ ሙታን ዚበሃል የልቦን’ ኢልና ኽንክሕድ፡ እንተ ዘይኰነሉ ግና፡ ብቓል ኣሚንና ብግብሪ ኽንክሕዶ’ዩ ዚጋደለና። እቲ ቐዳማይ ምርጫኡ ኣብቶም ብህላውነት ኣምላኽን ብክርስቶስ ዘይኣምኑ ሰባት ኪስርሓሉ ኸሎ፡ እቲ ኻልኣይ ምርጫኡ ኸኣ ኣብቶም ስማውያን ክርስቲያን’ዩ ዚስርሓሉ። ነገሩ ድማ “መለሳ ቆሎ ጥጥቆ”’ዩ ዚኸውን። ዓተር ኣብ መቕሎ እንተ ቐለኻዮን ኣብ ማይ እንተ ጠጠቕካዮን፡ ኵሉ ጊዜ ዓተር’ዩ። ንትንሳኤ ሙታን ድማ ብቓል ኰነ ብግብሪ እንተ ኸሓድካዮ መለሳ የብሉን። ክልቲኡ ዓይነት ክሕደት ናብ ገሃነም’ዩ ዚነቍት። ኣብዛ ምድሪ ኽሳዕ ዘለዉ ግና፡ ካብ ነቲ ብግብሪ ዚኽሕድ ነቲ ብቓል ዚኽሕድ ዝቐለለ’ዩ። ምኽንያቱ እቲ ብግብሪ ዚኽሕድ፡ በቲ ናይ ቃል እምነቱ ስለ ዚጥበር፡ “ኣለኹ” እናበለ’ዩ ብኸንቱ ዚጠፍእ።

እምበኣር፡ ኣቦታትና “ከበሮን እግርን በበይኑ” ኸም ዚብሉ፡ እምነትናን መጋብርናን መጻርርቲ ዀይኑ ኸይፈላለየና ኽንጥንቀቕ ይግብኣና። ጐይታናን መድሓኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ነቶም እምነቶምን ግብሮምን ኣሳንዮም ግርማ ብዘለዎ ኣሳጕማ ዚስጕሙ ሰዓብቱ፡ ዚበቕዖምን ደስ ዜብልን ስም ሂብዎም ኣሎ። ንሱ ኸኣ “ውሉድ ትንሳኤ” ዚብል’ዩ። እምበኣር፡ እቲ ብትንሳኤ ዚረብሕን ዚኸብርን ኵሉ፡ ውሉድ ትንሳኤ’ዩ4። እቲ ብትንሳኤ ዚጕዳእ ዘበለ ዅሉ ግና ጸላኢ ትንሳኤ ኪስመ’ዩ። ስለዚ ትንሳኤ፡ እምነትና ጥራይ ዘይኰነስ፡ መንነትና’ውን’ዩዶ ኣየስምዕን፧ ንሓደ ሰብ “ወዲ እከለ” ወይ “ጓል እከለ” ኢልና ኸም መለለዪ መንነቱ ጌርና ከም እንጥቀመሉ፡ ዝዀነ ክርስቲያን’ውን “ወዲ ትንሳኤ” ወይ “ጓል ትንሳኤ” ብዚብል መለለዪኡ ኪጽዋዕ ይኽእል’ዩ። ነዛ መለለዪት’ዚኣ ግን ብዘይካ ክርስቶስ ካልእ ኪጥቀመላ ኣይክእልን’ዩ። ምኽንያቱ፡ ንሱ ንጉስ ትንሳኤ’ዩ። ስለዚ ኸኣ’ዩ፡

““ትንሳኤን ሕይወትን ኣነ እየ። እቲ ብኣይ ዝኣምን እንተ ሞተ እኳ፡ ብሕይወት ኪነብር እዩ። ነፍሲ ወከፍ ብሕይወት ዘሎ እሞ ብኣይ ዚኣምን ከኣ ንዘለኣለም ኣይኪመውትን እዩ። እዚዶ ትኣምኒ ኢኺ፧” በላ።”

ዝበለና5። እቲ ኣብዛ ምድሪ’ዚኣ ብሕይወቱ ኸሎ፡ ንእኩይ ግብሪ ምዉት፡ ንሰናይ ግብሪ ግና ሕያው ኰይኑ ዝተመላለሰ ሰብ፡ ገና ኣብዚ ምድሪ’ዚ ኸሎ ኣትሒዙ ስሙ “ውሉድ ትንሳኤ”’ዩ። ስለዚ ኸኣ’ዩ፡

“ደጊም ምስ ክርስቶስ ተንሲእኩም እንተ ዄንኩምሲ፡ ነቲ ክርስቶስ ኣብ የማን ኣምላኽ ተቐሚጥዎ ዘሎ፡ ነቲ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ድለዩ። መዊትኩም ኢኹም፡ እታ ሕይወትኩም ድማ ምስ ክርስቶስ ኣብ ኣምላኽ ተሰዊራ ኣላ እሞ፡ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ሕሰቡ፡ ኣብ ምድሪ ዘሎ ኣይኰነን።

ዝተባህለልና6። እቲ ሰናይ ዚገብር ሰብ፡ እቲ ድሮ ምስ ክርስቶስን ብክርስቶስን ካብ ምዉት ግብሪ ዝተንስአ ሰብ’ዩ። ከምኡ ኻብ ኰነ፡ ትንሳኤ ድሕሪ ምጽኣት ዘይኰነስ ሕጂ’ዩ ዚጅምር ማለት’ዩ።

ሰናይ ግብሪ ግና ንምንታይ’ዩ ኽሳዕ ክንድ’ዚ ኣገዳሲ ዀይኑ፧ ሃዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ ነዚ ሕቶ’ዚ ብምልኣት ዜዕግብ መልሲ ሂቡና ኣሎ። ንሱ ድማ ከምዚ ዚስዕብ ብምባል ናይ ምፍጣርና ዕላማ ሰናይ ግብሪ ንምግባር ምዃኑ ዚገልጽ’ዩ።

“ከመይ ንሕና ነቲ ኣምላኽ ኣቐዲሙ ዘዳለወልና ሰናይ ተግባራት እናፈጸምና ምእንቲ ኽንነብር ብክርስቶስ ኢየሱስ ዝፈጠረና ፍጡራት ኣምላኽ ኢና።” ኤፌ 2፡10 ካ.ት

በዚ ኣገላልጻ ናይዚ ሃዋርያዊ ቓል መሰረት፡ ወዲ ሰብ ቅድሚ ምፍጣሩ፡ እቲ ንሱ ኺመላለሰሉ ዚግባእ ሰናይ ግብሪ’ዩ ተፈጢሩ። ሰብ ደኣ’ዩ ምእንቲ ሰናይ ግብሪ ተፈጢሩ’ምበር፡ ሰናይ ግብሪ ምእንቲ ሰብ ኣይተፈጥረን። ስለዚ ሰናይ ግብሪ ኻብ ሰብ ኣዝዩ ዝዓበየን ዝኸበረን’ዩ። ምኽንያቱ ሰናይ ግብሪ ብቐንዱ ናይ እግዚኣብሔር ግብሪ’ዩ። ስለዚ እግዚኣብሔር ካብ ዝነበረሉ ጊዜ ጀሚሩ ዝነበረ ስለ ዝዀነ፡ ሰናይ ግብሪ ልክዕ ከም እግዚኣብሔር ዘለኣለማዊ’ዩ። እቶም ዚገብርዎ፡ ዘለኣለማዊ ሕይወትን ክብርን ዚረኽቡሉ፡ እቶም ዚግህስዎ ድማ ንዘለኣለማዊ ስቓይን ውርደትን ዚምጠዉሉ ምኽንያት ከኣ ንሱ’ዩ። እቲ ንሰናይ ግብሪ ዚድርቢ፡ ንኣምላኽ’ዩ ዚድርቢ። ምኽንያቱ ሰናይ ግብሪ መለኮታዊ ባህሪ’ዩ። ስለዚዶ ኣይኰነን፡ “እግዚኣብሔር ሰናይ’ዩ” ዝተባህለ7። ቅዱስ ዳዊት እቲ ሰናይ ባህሪ ናይ እግዚኣብሔር፡ በቲ ሰናይ ግብሩ ኸም ዚግለጽ ንኼመልክተና ድማ፡

“ንስኻ ሰናይ ኢኻ እሞ፣ ሰናይ ትገብር ኣሎኻ፣ ስርዓታትካ ምሃረኒ።”

ኢሉ ዘመረ8። ብእኡ ጥራሕ ከየብቅዐ፡ ንኣና’ውን ሰናይ ንምግባር ስለ ዚድርኸና፡ ንዅላትና፡

“እግዚኣብሔር ሰናይ ምዃኑ ጥዓሙን ርኣዩን፣ ኣብኡ ዚውከል ሰብ ብጹእ እዩ።”

ብምባል ክቡር ዕድመ ኣቕረበልና9። እግዚኣብሔር ሰናይ ብምግባር ዚሕጐስ ስለ ዝዀነ፡ ብዛዕባ’ቶም ብሓጢኣቶም ዘትከኽዎ ቤት እስራኤል፡ “ሓጐሰይሲ ሰናይ ክገብረሎም’ዩ” ኢሉ ተዛረበ።

“ንኣታቶም ሰናይ ካብ ምግባር ከይዘሓጥሲ፡ ናይ ዘለኣለም ኪዳን ክአትወሎም፡ ካባይ ከይዘብሉ ኸኣ፡ ፍርሃተይ ኣብ ልቦም ከሕድር እየ። ሓጐሰይሲ ሰናይ ክገብረሎም እዩ። ብዅሉ ልበይን ብዅሉ ነፍሰይን ብሓቂ ኣብዛ ሃገር እዚኣ ኽተኽሎም እየ።” ኤር 32፡40,41

ንሕና ደኣ ከኒብና ኣቢናዮ’ምበር፡ እግዚኣብሔር ካብ ብፍርዱን ብቝጥዓኡን ንላዕሊ በቲ ሰናይ ባህርዩን ግብሩን ኪፍራህ’ዩ ዚመርጽ።

“ንሳ ኸኣ “ኣብ ቅድሚ እቶም ነቲ ዝገብረሎም ዘሎኹ ዅሉ ሰናይ ዚሰምዑ ዅላቶም ህዝብታት ምድሪ ንስም ደስታን ንምስጋናን ንኽብርን ክትኰኑኒ እያ። ብምኽንያት እቲ ኣነ ዝህባ ዅሉ ሰናይን ኵሉ ሰላምን ድማ ኪፈርሁን ራዕራዕ ኪብሉን’ዮም።"” ኤር 33፡9

ንሕና’ውን ሰናይ ብምዃንን ሰናይ ብምግባርን ምእንቲ ኽንመስሎ፡ ብመልክዑን ብምስሉን ፈጠረና። ብምስትውዓል ምእንቲ ኽንገብሮ፡ኣእምሮ ብምሃብ ካብ እንስሳታት ኣብሊጹ ፈጠረና። ፈቲና ኽንመርጾን ፈቒድና ኽንገብሮን ምእንቲ ኽንክእል’ሞ ዓስብና ምእንቲ ኺበዝሕን ኪኸብርን፡ ናይ ነጻ ፍቓድ ስልጣን ሃበና።

“ርአ፡ “ሎሚ ሕይወትን፡ ሞትን: ጽቡቕን ክፉእን ኣብ ቅድሜኻ ኣንቢረልካ ኣሎኹ።. . . ሕይወትን ሞትን፡ በረኸትን መርገምን ኣብ ቅድሜኻ ኣንቢረልካ ኸም ዘሎኹ፡ ኣባኻ ንምስክር ሎሚ ሰማይን ምድርን ጸዊዐ ኣሎኹ። እምበኣርሲ ንስኻን ዘርእኻን ብሕይወት ምእንቲ ኽትነብር፡ ሕይወት ሕረ።"” ዘዳ 30፡15,19

ስለዚ ሰናይ ግብሪ ምርጫና ዀይኑ ናይ ወርትግ ኣካይዳና ኪኸውን ጐይታ ብቓሉ ደጋጊሙ ይድርኸና ኣሎ። ሰናይ ዘይምግባርካ ኣብ መወዳእታ ቕጽዓት ዜውርደልካ እንተ ዀይኑ፡ ብኻልእ ኣዘራርባ ሰናይ ግብሪ ግዴታ ድማ’ምበር ፍታው ጥራሕ ኣይኰነን ማለት’ዩ። ከምኡ ስለ ዝዀነ ኸኣ ሃዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ፦

 “እቶም ናትናውን ብዘይ ፍረ ኸይኰኑ፡ ነቲ ብግዲ ዜድሊ ነገር ሰናይ ግብሪ ኺገብሩ ይምሃሩ።”

ብምባል ገለጸልና10። “ብግዲ ዜድሊ” ዚብል ዘሎ ግና ነቶም ትንሳኤ- ሕይወት ኪወርሱ ዚደልዩ’ምበር ንኻልኦት ነቶም ምድራዊ ሕይወቶም ጥራሕ ዜገድሶም ሰባት ዚምልከት ኣይኰነን። ሓደ ሰብ ናብ ሓደ ዩኒቨርሲቲ 

ኣትዩ ኺመሃር ወይ ኣብ ሓደ ስራሕ ተቘጺሩ ኺሰርሕ ምስ ዚድሊ፡ ኬማልኦ ዚግባእ ግዴታዊ ረቛሒታት በቲ ትካላት ይወሃቦ’ዩ። ኣብቲ ከተማ ንዘሎ ዅሉ ሰብ ግና፡ “ነዚ ረቛሒታት’ዚ ኣማሊእኩም ብግዲ ናብዚ ትካልና ኣቲኹም እንተ ዘይሰራሕኩም ወይ እንተ ዘይተመሃርኩም” ኢሉ ኣየገድድን’ዩ። ነቶም ዘለኣለማዊ ሕይወት ኪወርሱ፡ ናብ መንግስተ ሰማያት ኪኣትዉ፡ ውሉድ ትንሳኤ ኪዀኑ ዚደልዩ፡ ሰናይ ግብሪ ግድነታዊ ረቛሒ (obligato¬ry or manadatory criterial) እዩ። ስለዚ ኸኣ ሃዋርያ ጳውሎስ፡ ከምዚ ዚስዕብ ኢሉ ጸሓፈልና።

“ንሱ ንነፍሲ ወከፍ ከከም ግብሩ ኺፈድዮ እዩ። ማለት፡ ነቶም ሰናይ እናገበሩ ተዓጊሶም ግርማን ክብርን ዘይምጥፋእን ዚደልዩ፡ ናይ ዘለኣለም ሕይወት ኪህቦም እዩ። ነቶም ንዓመጻ ዚእዘዙ እምበር፡ ንሓቂ ዘይእዘዙ መሻረውቲ ግና ቊጥዓን መዓትን ኪወርዶም እዩ። እከይ ንትገብር ዘበለት ኵላ ነፍሲ ሰብ፡ ጭንቀትን ጸበባን ኪወርዳ እዩ፡ ቅድም ንኣይሁዳዊ ኸምኡ ኸኣ ንጽርኣዊ። ሰናይ ንዚገብር ዘበለ ዅሉ ግና ግርማን ክብርን ሰላምን ኪውሃቦ እዩ፡ ቅድም ንኣይሁዳዊ ኸምኡ ኸኣ ንጽርኣዊ። ኣብ ኣምላኽሲ ኣድልዎ ገጽ የልቦን።” ሮሜ 2፡6-11

ካብዚ ጽሑፍ’ዚ ኸም እንርድኦ እምበኣር፡ ንዓይነት ግብርኻ ዚውስኖ እቲ ዓይነት ናይ ዘለኣለማዊ ምርጫኻ’ዩ። እቲ ዜሕዝን ግና፡ እቶም እከይ ዚገብሩ ብዛዕባ ዘለኣለማዊ ምርጫ ዘይሓስቡ ምዃኖም’ዩ። ብዛዕባ’ቲ ዘለኣለማዊ መፈጸምታኦም፡ ዚሓስቡ እንተ ዚዀኑ፡ ነቲ እከይ ናይ ምግባር ምርጫኦም ምተጸየፍዎን ምደርበይዎን፡ ገሃነም ድማ ጥራያ ምተረፈት ነይራ። መወትቲ ምዃንና ብግብሪ እናረኣናዮ ኸለና፡ ኣብዛ ዓለም’ዚኣ ንዘለኣለም ከም እንነብር ሰባት ኴንና ምምልላስና፡ ማዕረ ኽንደይ ኣብ ጸልማት ንነብር ከም ዘለና ግሁድ ምልክት’ዩ። ሰናይ ግብሪ ዚመርጽ ድማ እቲ ኣብዛ ዓለም’ዚኣ ንሓጺር ጊዜ ዚነብር ጋሻን ስደተኛን ምዃኑ ዚፈልጥ ሰብ ጥራሕ’ዩ። እቲ ነቲ ድሕሪ ሞት ዘሎ ሕይወት ዚናፍቕ ሰብ እንታይ ኪገብር ከም ዚግብኦ፡ ቅዱስ ዳዊት ብኸምዚ ዚስዕብ ገሊጹልና’ሎ

“ሕይወት ዚፈቱ፣ ጽቡቕ መዓልትታት ኪርኢ ዚደሊ ሰብ መን ኣሎ፧ መልሓስካ ኻብ እከይ፣ ከናፍርካውን ካብ ምዝራብ ጥልመት ሓሉ፣ ካብ እከይ ርሓቕ፣ ሰናይ ከኣ ግበር፣ ንሰላም ድለያ ስዓባውን።” መዝ 34፡12-14

“ኣዒንቲ እግዚኣብሔርሲ ናብ ጻድቃን እየን ዚርእያ፡ ኣእዛኑውን ናብ ጸሎቶም እየን፡ ገጽ እግዚኣብሔር ግና ነቶም ገበርቲ እከይ ይጻረሮም እዩ እሞ፡ እቲ ሕይወት ዚፈቱ ጽቡቓት መዓልትታት ከኣ ኪርኢ ዚደሊ፡ ልሳኑ ኻብ ክፉእ፡ ከናፍሩውን ተንኰል ከይዛረባ ይኸልክል። ካብ እከይ ይዝበል ሰናይ ከኣ ይግበር፡ ንሰላም ይድለያ ይስዓባውን።” 1ጴጥ 3፡10-12

“ሰናይ ግብሪ” ዚበሃል ግና ኣየኖት ግብርታት’ዩ፧ መብዛሕትና፡ ሰናይ ግብሪ ወይ ግብረ-ሰናይ ኪበሃል ከሎ ንስኡናት ምምጽዋት፡ ንሕሙማት፡ እሱራት፡ ሕዙናት ምብጻሕ ወዘተ ዝኣመሰሉ ግብርታት ጥራሕ’ዩ ዚመስለና። ንሱ ጥራሕ ግን ኣይኰነን። እቶም “ፍረ መንፈስ” ብዚብል ስም ዚጠቓለሉ ባህርያትን ግብርታትን’ውን እቶም ብቐዳምነት ዚጥቀሱ ሰናይ ግብርታት ምዃኖም ከነስተውዕል ይግባእ። እዞም ግብርታት’ዚኣቶም እቶም ኣብ ገላ 5፡22 ከምኡ’ውን ኣብ ካልእ ክፍልታት መጽሓፍ ቅዱስ ተጠቒሶም ዘለዉን ዜጠቓልል’ዩ።

“እቲ ፍረ መንፈስ ግና ፍቕሪ፡ ሓጐስ፡ ዕርቂ፡ ዓቕሊ፡ ለውሃት፡ ሕያውነት፡ እምነት፡ ህድኣት፡ ይአኽለኒ ምባል እዩ።” ገላ 5፡22

ምሕረት ልቢ፡ ትሕትና፡ ቅንዕና፡ ሓቅነት፡ ፍትሓውነት፡ ገርህነት፡ እሙንነት፡ ርዝነት፡ ትብዓት፡ ሰላማውነት፡ ልኡምነትን፡ ትግሃት፡ ቅድስና፡ ልቦና (ለባምነት) ወዘተ ዝኣመሰሉ ባህርያትን ግብርታትን’ውን ሰናይ ግብሪ ምዃኑ ኺስትውዓል ይግባእ11። ፍቕሪ ዘይብሉ ሰብ፡ ብዘሎ ንብረቱ ንድኻታት እንተ ሃበ ከም ገባር ሰናይ ኪቝጸር ኣይክእልን’ዩ12። ዓቕልን ትዕግስትን ዘለዎ ሰብ ይኣኽለኒ ዘይብል ስሱዕ እንተ ዀይኑ፡ ኣብ ዓይኒ ኣምላኽ ገንዘብ ዝኣምላኹ ኣምላኺ ጣኣት’ዩ13። ስለዚ ሰናይ ግብሪ ኺበሃል ከሎ፡ ነቲ ኣብ ሕይወትና ዚንጸባረቕ ባህሪን ግብርን፡ ከምኡ’ውን ነቲ በዚ ባህርያት’ዚ ተደሪኽና ኣብ ልዕሊ ኻልኦት ሰባት እንገብሮ ዅሉ ተግባራትን ማለት’ዩ። ከምቲ ግቡእ ነፍሲ ወከፍ ኣገልጋልን ምእመንን፡ ናይቲ ኼዘውትሮ ዚግባእ ሰናይ ግብሪን፡ ኬወግዶ ዚግባእ እኩይ ግብርን ዝርዝር ኣብ ኢዱ ኺህልዎ’ዩ ዚግባእ። እታ ንሰባት ብሰናይ ግብሪ ናይ ምህናጽ ሓላፍነት ዝተሰከመት ቅድስቲ ቤተ ክርስቲያን’ውን፡ ነቲ ኣብ ትሕቲ ጽላላ ዘሎ ምእመንን ኣገልጋልን ዜገልግል መመልከቲ ወይ መፈተሺ ዝርዝር (check list) ናይ ኵሉ እኩይን ሰናይን ግብርታት ከተዳሉ ይግባእ’ዩ። ንነፍሲ ወከፍ ሰናይ ግብሪ ብኸመይን መዓስን ከም ዚገብሮ ንነፍሲ ወከፍ እከይ ግብሪ’ውን ብኸመይ ከም ዜወግዶ ምስትምሃርን መምርሒ ጽሑፋት ምድላውን ኣብ ኣተገባብራኡ ክትመርሕን ግቡእ’ዩ። ቅድስቲ ቤተ ክርስቲያንን ኣገልገልታን ነዚ ንምግባር እንተ ዘንግዑ’ኳ፡ እቲ ሕይወትን ጽቡቕ ዘለኣለምን ኪርኢ ዚድሊ ኵሉ ምእመን’ውን ሕይወቱ ዚምርምረሉ ዝርዝርን ፈተሽቲ ሕቶታትን ኬዳሉ ይግብኦ’ዩ።

ብዛዕባ ኣገዳስነት ሰናይ ግብርን ዓይነት ትንሳኤና ኣብ ምውሳን ዘለዎ ዓብዪ ግደን ድሕሪ ምራኣይና፡ ዚተርፈና ነገር እንተ’ልዩ፡ ነናትካ ውልቃዊ ሕይወት ምፍታሽ’ዩ። ከመይሲ፡ ካብ ሰናይካ ንላዕሊ እከይካ ዚበዝሕ ሰብ ኴንካ እናሃለኻ፡ ብኸምቲ ዘለኻዮ ንዕለተ-ሞትካን ንዕለተ-ምጽኣት ጐይታናን ምጽባይ ኣዝዩ ኸቢድን ቀታልን ዕሽነት’ዩ። “‘ገ’ እናበሉኻዶ ትጋገ፧” ኸም ዚበሃል፡ ነዚ መልእኽቲ’ዚ እናሰማዕካን እናንበብካን ኢድካ ኣጣሚርካ ጥፍኣትካ ምጽባይ ዝበኣሰ ዕሽነት ከይኰነና፡ ካብዛ ህሞት’ዚኣ ጀሚርና መፈጸምታና ንምጽባቕ ንተዓጠቕ። እዚ ተግባር’ዚ “ንጽባሕ፡ ንዓመታ፡ ምስ ሽምገልኩ፡ ነዚ ስራሕ’ዚ ፈጺመ ምስ ወዳእኩ፡” ኢልካ ኺሰጋገርን ኪደናጐን ዚግብኦ ኣይኰነን። ምኽንያቱ እቲ ናይ መጻኢ ጊዜን ዕድልን ኣብ ኢድ ኣምላኽ’ዩ ዘሎ። እቲ ሕሉፍን ኪዕረን ዘይክእልን ጊዜ ኸኣ ኣብ ዝኽሪ ዓያሱ ጥራሕ’ዩ ዘሎ። እዛ ሕጂ ኣብ ኢድና ዘላ፡ ንሕሉፍና ብንስሓ ኽንፍውሰላ፡ ንመጻኢና ድማ ብሰናይ ግብሪ ኸነጸብቐላ እንኽእል መዓልቲ ድማ ኣብ ኢድና እንሃ። እግዚኣብሔር ብነብዪ ሙሴ ገይሩ፡

“እዚ ኣነ ሎሚ ዝእዝዘካ ዘሎኹ ትእዛዛት፡ ንኣኻ ኣዝዩ ዜሽግርን ካባካ ዝረሓቐን ኣይኰነን እሞ፡ ናብ ሰማይ ዚድይበልናን ዜምጽኣልናን፡ ክንገብሮ ኸኣ ዜስምዓና መን እዩ ከይትብል፧ ኣብ ሰማይ ኣይኰነን። ባሕሪ ዚሳገረልናን ዜምጽኣልናን ክንገብሮ ኸኣ ዜስምዓና እሞ መን እዩ፧ ከይትብል ድማ፡ ኣብ ስግር ባሕሪ ኣይኰነን። እቲ ቓል፡ ምእንቲ ኽትገብሮስ፡ ኣብ ኣፍካን ኣብ ልብኻን ኣዝዩ ቐረባኻ እዩ። ርአ፡ “ሎሚ ሕይወትን፡ ሞትን: ጽቡቕን ክፉእን ኣብ ቅድሜኻ ኣንቢረልካ ኣሎኹ።”

ከም ዝበለና፡ ነቲ ኣብ ኢድናን ኣፍናን ልብናን ዘሎ ሰናይ ግብሪ ብምዝውታር ብትንሳኤ ምእንቲ ኽንረብሕ፡ ውሉድ ትንሳኤ ንኹን!!14

ብወዲ ንዝኣምን ናይ ዘለኣለም ሕይወት ኣላቶ።

ጸጋ ጐይታና ኢየሱስ ክርስቶስን ፍቕሪ ኣምላኽን ሕብረት መንፈስ ቅዱስን ምስ ኩላትና ይኹን።

ኦርቶዶክሳዊት ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ - መንበረ ጵጵስና ሰሜን ኣሜርካ።