www.tewahdo.org

ገዳማት ኦርቶዶክሳዊት ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ

ኣብ ኤርትራ 22 ጥንታውያን ገዳማት ኦርቶዶክስ ከምዘለዉ ይፍለጥ። ንኹሎም በብሓደ ታሪኾምን መሰረቶምን ኣብ ክርስትና ኮነ ኣብ ሃገር ዘበርከትዎ ዕዙዝ ተራ ብዝርዝር ጊዜ ዓዲግና ከነቕርቦ ኢና። ንሎሚ ግና ሕጽር ዝበለ ዛንታ ናይ 13 ገዳማት እንሆ።

መዘኻኸሪ:- ክቡራት ምእመናን፣ ምዕቃብን ምሕላውን ገዳማትና ሓላፍነት ኩልና እዩ'ሞ ስእሊ ናይ ገዳማት-ኤርትራ እንተለኩም፣ በዚ መገዲ እዚ ክትሰዱልና ብመንፈሳዊ ኣኽብሮት ንሓትት። ንገዳማትና ንዓቕቦም መሳፍሮ ዘይቅዱስ ነገር ከይኮኑ ድማ ንሓልዎም።

ሓጺር ዛንታ ገዳማት ኦርቶዶክሳዊት ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ

1.ገዳም ደብረ ሲና:- ገዳም ደብረ ሲና ካብ ሩባ ዓንሰባ ብሸነኽ የማን ካብ ዝርከቡ በረኽቲ እምባታት ሓደ ክኸውን ኮሎ፣ ካብ ዒላ-በርዕድ ልዕል ኢሉ ይርከብ።

2.ገዳም ኣቡነ ዮናስ (ደብረ ድሁኃን)፦ እዚ ገዳም ዝርከበሉ ቦታ ኣብ ኣውራጃ ሰራየ ንኡስ ኣውራጃ ዓዲ-ዃላ ቆሓይን እዩ። ኣብ መበል 15 ክፍለ ዘመን ድማ ተደኲኑ።

3.ገዳም ኣቡነ እንድርያስ፦ ገዳም ኣቡነ እንድርያስ ኣብ ዞባ ደቡብ ንኡስ ዞባ ድባሩባ ከባቢ ዓዲ ፈለስቲ ይርከብ።

4.ገዳም ኣቡነ መርቆሬዎስ:- ገዳም ኣቡነ መርቆሬዎስ ኣብ ዞባ ደቡብ ንኡስ ዞባ ዓረዛ ይርከብ።

5.ገዳም ኣቡነ ኣብሳዲ፦ እዚ ኣብ መበል 13 ክፍለ ዘመን ዝተደኰኑ ገዳም ኣቡነ ኣብሳዲ: ኣብ ቆሓይን ብሸነኽ ደቡብ ዓዲዃላ ይርከብ።

6.ገዳም ኣቡነ ብሩከ ኣምላክ ዘደብረ ኮል፦ ገዳም ኣቡነ ብሩከ-ኣምላክ ካብ ኣስመራ ብሸነክ ደቡብ ኣቢሉ ካብ መንደፈራ ንኩዶ ኣብዑር ምስ ተጓዓዝካ ናይ ቁሩብ ሰዓታት ናይ እግሪ መንገዲ ዘለዎ ጥንታዊ ገዳም እዩ ፣ ዝተደኰነሉ ድማ ብ15 ክፍለ ዘመን እዩ።

7.ገዳም ኣቡነ ብፁዕ ኣምላክ፦ ደብረ ምዕዋን ዝተባህለ ምድረ እገላ ኣውራጃ ኣከለጉዛይ ይርከብ። ዝተደኰነሉ ድማ ብ15 ክፍለ ዘመን እዩ።

8.ደብረ ጽጌ (ኣቡነ ሠረቀ ብርሃን)፦ ገዳም ኣቡነ ሠረቀ ብርሃን ሎሚ ደብረ ጽጌ ደብረ መድኃኒት እናተባህለ ዝጽዋዕ ገዳም እዩ።ካብ ኩዶ ኣብዑር ንሸነኽ ሰሜን ብእግሪ ናይ ሓደ ሰዓት ዝኸውን ምስ ተጓዓዝካ ድማ ይርከብ።

9.ገዳም ኣቡነ ኣብራንዮስ (እንዳ ኣቦና):- እዚ ሎሚ ደብረ ጥሉል ተባሂሉ ዝጽዋዕ ገዳም ኣቡነ ኣብራንዮስ ኣብ ኣውራጃ ሰራየ፣ ወረዳ ደቂ-ድግና (ንኡስ ኣውራጃ መንደፈራ) ዝተደኰነ፣ ካብ ተራ-እምኒ ከባቢ 15 ኪሎ ሜትር ርሒቁ ብሸነኽ ደቡባዊ ምብራቕ ይርከብ። ገዳም ኣቡነ ኣብራንዮስ (ኣቦና) ዝተደኰነሉ ድማ ብ18 ክፍለ ዘመን እዩ።

10.ገዳም ማርያም ዓይላ:- ገዳም ማርያም ዓይላ: ኣብ መበል15 ክፍለ ዘመን ብኣባ ተወልደመድህን ዝተባህሉ መነኮስ ተደኲኑ። ገዳም ማርያም ዓይላ ኣብ ኣውራጃ ሰራየ፣ ንኡስ ኣውራጃ ዓዲዃላ ወረዳ ዓይላ ጉንደት ኣብ ከባቢ ፈለግ መረብ ብሸነኽ የማን ተደኲኑ ይርከብ።

11.ገዳም ጻድቃን ባረክናሃ:- ገዳም ጻድቃን ባረክናሃ ወይድማ ባረክናሃ ብዝብል ስም ዝፍለጥ ኣብ ከባቢ 15 ክፍለ ዘመን እዩ ተደኲኑ። ጻድቃን ባረክናሃ ኣብ ኣውራጃ ኣከለጉዛይ ካብ ሰንዓፈ ንደቡብ 'ባረክናሃ' ኣብ ዝበሃል ዓዲ ዝርከብ ጥንታዊ ገዳም እዩ። ኣብዚ ሕጂ እዋን፣ እቲ ገዳም በሪሱ: ታሪኻዊ ቅርሱ ጥራይ ሒዙ ተሪፉ ኣሎ።