ትግርኛ

2.እቲ ጥንታዊ መገድታትን እቲ ጽቡቕ ጎደናን ኣየናይ ምዃኑ ሕተቱ እሞ ብኣኡ ተመላለሱ። እቲ ብኻልኣይ ደረጃ እንርእዮ እምበኣር ድሕሪ ምህዳእና ኪንገብሮ ዝግብኣና ነገር እንታይ እዩ? ዝብል እዩ። ንኣብነት ኣብ መጽሓፍ ቅዱስና ሓዋርያ ጳውሎስን ሲላስን ኣብ ስብከት ተዋፊሮም ዓዲ ዓዲ እንዳዞሩ ኪምህሩ ከሎዉ፡ ኣብ ተሰሎንቄ ምስ በጽሑ፡ እቶም ዘይኣመኑ ኣይሁድ ናዕቢ ፈጢሮም ምስ ኣዕገርገርዎም ብዙሓት ካብቶም ዝኣመኑ ሰባት ከይተረፉ መንፈሶም ተረበሸ። ኣብ ከምዚ ኩነታት ዝንኣድ ሎቦና ዘርኣዩ ሰብ ደርቤ ዝተባህሉ እዮም። ሰብ ደርቤ ካብ ሰብ ተሰሎንቄ ንላዕሊ ደግታት ሰባት ነበሩ ይብል ቅዱስ ጽሑፍ። ደግታት ዘበሎም ነገር እንታይ እዩ? “ንሳቶም ካብቶም ኣብ ተሰሎንቄ ዚነበሩ ዝበለጸ ደግታት ነበሩ። ንሳቶም፡ እዚ ነገርዚ ኸምኡ እንተኾይኑ፡ ኢሎም ኣብ ጸጽባሕ ነቲ ጹሑፋት እናመርመሩ፡ ነቲ ቃል ብኹሉ ፍቓዶም ተቐበልዎ።” ግብ 17፡11። ኣብ ክንዲ በቲ ዕግርግር ዝሓስቡ፡ ብዓል መን ኣበየናይ ሸነኽ ናይቲ ክርክር ከምዘሎዉ ኣብ ክንዲ ዘጽንዑ፡ ሰብ ደርቤ ዝወሰንዎ ቅኑዕ ውሳኔ፤ ንስብከት ብዓል ጳውሎስን ሲላስን ምስ ሕጊ ናይ ነብያትን ቅዱሳት ጽሑፋትን እንዳነጻጸሩ ሓቅነቱ ምርግጋጽ ነበረ። ሓቂ ኮይኑ ምስረኸብዎ ከኣ መን እንታይ ኢሉ ብዘየገድስ ንስብከት ብዓል ሃዋርያ ጳውሎስ ሓቂ ስለዝኾነ ጥራይ ብምሉእ ልቦም ተቐቢሎምዎ። ለባማት ዘበሎም ከኣ እዚ እዩ። ንጉስ ዳዊት ከኣ ከምዚ ኢሉ ዘሚሩ ኣሎ “ትእዛዛትካ ንሓዋሩ ምሳይ እዩ እሞ፡ ሓለፋ ጸላእተይ ኣለበመኒ። ምስካራትካ ምስትንታነይ እዩ እሞ ሓለፋ ኩሎም መምህራነይ ለባም ኮንኩ። ትእዛዛትካ ሓልየ እየ እሞ ሓለፋ እቶም ሽማግሌታት ኣእምሮ ኣሎኒ።” መዝ 119፡98-100።

እምበኣር ደቂ ኣምላኽ ኣብ ናይ ፈተን እዋን፡ ኣብ ግዜ ድንግርግር እንሃድኣሉ ቀንዲ ምኽንያት ድምጺ ኣምላኽ ምእንቲ ክንሰምዕ፡ ቃል እግዚኣብሔር ከነንብብ፡ ሕጊ ቤተክርስትያን ንኽንርዳእ ድኣ ኪኸውን ኣለዎ እምበር በዓል መን እንታይ ኢሎም፡ ኣነኸ ምስ ብዓል መን እንተወገንኩ ይሕሸኒ ምባል ሕማቕ ጉርሒ እዩ። ልዕሊ ኣብ ሓቂ ምጽናዕ ልቦና የልቦን። እዚ እዋናዊ ፈተና ቤተክርስትያን ኤርትራ ዝገለጾ ነገር እንተልዩ ከኣ እዚ ሓቅዚ እዩ። ብዙሓት ውሉደ ክህነት እቲ ሕጊ እንዳፈለጥዎ፡ ብፍርህን ምትላልን፡ ልቦም ኣብ ዘይኣመነሉ ነገር ኮይኖም ንኣምላኽን ህዝብን ከገልግሉ ስለዝፍትኑ ኣይቀንዖምን እዩ። “ክልተ ዝልቡ ሰብኣይ ብኹሉ መገዱ ጽኑዕ ኣይኮነን እሞ፡ እቲኸምዚ ዚኣመሰለ ሰብ ካብ ጎይታ ገለ ዚቕበል ኣይምሰሎ” ያዕ 1፡7-8። ምኽንያቱ ህዝቢ ካብ ውሉደ ክህነት ዝጽበዮ ኣብ ርእሲ እቲ ዕለታዊ ኣገልግሎት፡ ሓቅነት ኪህልዎም እዩ። ኣነ ኣብቲ ሓቂ ዝኾነ ክርስቶስ ኣሎኹሞ ሰዓቡኒ ኪብሉ ከሎዉ እዩ ክብረትን ዕብየትን ዝርከብ። እቶም ቃል እግዚኣብሔርን ሕጊ ቤተክርስትያንን ዝፈልጡ ካብ ምእመናን እንተገዲዶም ግን ኪመርሑ ኣይክእሉን እዮም። ምኽንያቱ ኣብ ክንዲ ኣብ ኣምላኽሲ ኣብ ሰባትን ግዝያዊ ረብሓን ይጥምቱ ስለዘሎዉ ኣንጻር ተልእኾኦም እዩ። እግዚኣብሔር ንውሉደ ክህነት ይኹን ንምእመናን ዝመዓደና ቃል ግን “ህድእ በሉ እሞ ኣነ ኣምላኽ ምዃነይ ኣስተብህሉ…” መዝ 46፡10። ዝብል እዩ።

ብተወሳኺ መጽሓፍ ቅዱስ ጥንታውን ዳሕረዋይ ዘመን ብምንጽጻር ዝምህረና ዓብዪ ቁም ነገር ኣሎ። “ኣብተን ዳሕሮ መዓልትታት ግና ክፉእ ዘመን ከም ዚመጽእ፡ እዚ ፍለጥ። ሽዑ ሰባት ፈተውቲ ርእሶም ኪኾኑ እዮም እሞ፡ ፈተውቲ ገንዘብ፡ ተጀሃርቲ፡ ዑቡያት፡ ተጻረፍቲ፡ ንወለዶም ዘእዘዙ፡ ዘየማስዉ፡ ርኹሳት፡ ፍቕሪ ንስድራ ቤቶም እኳ ዜብሎም፡ ተቐየምቲ፡ ሓመይቲ፡ ቀለልቲ፡ ጨካናት፡ ሰናይ ዘይፈትዉ ኣሕሊፎም ዚህቡ፡ ህዉኻት፡ ተፈኽነንቲ፡ ካብ ንኣምላኽ ምፍቓርሲ ኣዕዚዞም ተድላ ዚፈትዉ። እቶም መልክዕ ኣምልኾ ዘለዎም፡ ነቲ ሓይሉ ግና ዚኽሕድዎ….እቲ ዕሽነቶም ንኹሉ ኺግለጽ እዩ እሞ ካብኡ ሓሊፎም ኣየስልጡን እዮም።” 2 ጢሞ 3፡1-9። እዚ ቃላት እዚ ጥልቕ ኢሉ ንዘስተውዓለሉ፡ ኣብ ዘመንና ዝፍጸም ዘሎ መልክዕ ናይ ክርስትና ዘሎዎ ግን ትሕዝቶኡን ሓቀኛ መንነቱን ዘይከምሽሙ ንርእይን ንዕዘብን ኢና። ገለ ወገናት በዚ መገዲዚ ብምኻድ ንስም እግዚኣብሔር ዘጽርፉ ኣሎዉ። መበገሲ ናይዚ ከምዚ ዝኣመሰለ ውድቀት ከኣ ከምዚ እዚ ቃል ዝገልጾ ዘሎ ፍትወት ርእስኻን ፍትወት ዓለምን እዩ። ኣብዚ ዘመንዚ ብዙሕ ካብቲ መገዲ ቅዱሳት ኣቦታትና ፍልይ ዝበለ እንዕዘቦ ነገራት ኣሎ። ኣቦታትና ብትሕትና ኪልለዩ ከሎዉ ኣብዚ ዘመንዚ ኸኣ ኣንነት ነጊሱ ንረኽቦ። እቲ ኣዝዩ ዘሕዝን ሰብ ኣብ ክንዲ ብሓጥያቱ ዝጉህን፡ ከምቲ ናይ ኣቦታትና ብንብዓት ሓሙኽሽቲ ተኸዲኑ ብኣምላኽ ተማሒሩ፡ ውሽጣዊ ዕረፍትን ቅሳነትን ኣብ ክንዲ ዝረክብ፤ ነብሱ ብምቕሻሽ ምስ ሓጢኣቱ ከሎ፡ ከይተጣዕሰን መገዱ ከይቐየረን፡ ዕረፍቲ ዝረኽበሉ መገዲ ከናዲ ላዕልን ታሕትን ዝብለሉ ዘመንውን እዩ። እቲ ዘሰንብድ ከኣ ኣብ ውሽጢ ገለ ኣብያተክርስትያናት (ንኣብነት ኣንግሊካን ቤተክርስትያን)፡ እዚ ነገርዚ ቀስ ብቐስ ሱር እንዳሰደደን ናብ ዝብኣሰ ነገር እንዳዓበየን ክሳብ ግብረ-ሰዶማውያን ከም መራሕቲ ተቐባልነት ረኺቦም፡ ብስጋዊ ስምዒቶም ተገሪሖም ንዝፈጸምዎ ሓጢኣት ከኣ ከይሓፈሩ፡ ሰባት ንምትላል ቅዱሳት ጽሑፋት ጠምዚዞም፡ ንሰባት ከእምኑሉ ዝጽዕርሉ ዘሎዉ ዘመንውን ኢና ዘሎና። እዚ ከምዚ ዝኣመሰለ ሓጢኣት ኣብ ታሪኽ ህዝቢ ኣምላኽ ኣይነበረን ንምባል ዘይኮነስ፤ ከምዚ ሎሚ ግን ግኑን ዘይምንባሩ ንምግላጽ እዩ። ኣብ ከምዚ ዝኣመሰለ ኩነትት እምበኣር እቲ ፈውሲ ነቲ ጥንታዊ ናይ ሓዋርያት መገዲ ኣጽኒዕካ ናብኡ ምምላስ እዩ።